Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2008

Οικονομικός εφιάλτης και πραγματικότητα.

Ο Παγκόσμιος οικονομικός εφιάλτης μπορεί να φύγει από την σφαίρα του ονείρου και να γίνει πραγματικότητα. Η απόρριψη του σχεδίου Πόλσον χτες βράδυ από το Κονγκρέσο έγινε με πραγματικούς "αντάρτες", στην πλειοψηφία τους Ρεπουμπλικάνοι. Οι αντιπρόσωποι αυτοί του αμερικανικού "έθνους" απέρριψαν το σχέδιο, γιατί θεωρούν ότι τα 700 δις δολλάρια δεν μπορεί να τα επωμιστεί ο αμερικάνος φορολογούμενος, για να σωθούν οι γιάπηδες της Νέας Υόρκης. Ας πληρώσουν επιτέλους αυτοί την "νύφη" ..... είναι το σύνθημά τους.
Η πιστωτική κρίση λαμβάνει πλέον τα χαρακτηριστικά ενός παγκόσμιου οικονομικού θρίλερ με πολλά απόνερα και σοβαρούς κλυδωνισμούς, μετά την αιφνίδια απόρριψη του σχεδίου διάσωσης των τραπεζών της Γουόλ Στριτ από την αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων. Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε τη βίαιη πτώση του Dow Jones στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, ενώ ενέτεινε την αγωνία και στην Ευρώπη που ήδη βιώνει τους πρώτους μεγάλους τριγμούς στο τραπεζικό σύστημα χωρών όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία, η Βρετανία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και τελευταία και η Ισλανδία.
Παρά την αισιοδοξία του Λευκού Οίκου και τις παραινέσεις του προέδρου Μπους, η πλειοψηφία των Αμερικανών βουλευτών καταψήφισε το σχέδιο που είχε εκπονήσει ο υπουργός Οικονομικών Χένρι Πόλσον. Μεγάλο πλήγμα για τον Αμερικανό πρόεδρο αποτελεί το γεγονός ότι το σχέδιο της κυβέρνησής του καταψηφίστηκε κυρίως από τους Ρεπουμπλικανούς, ενώ η πλειοψηφία των Δημοκρατικών βουλευτών το στήριξε. Σε σύνολο 435 βουλευτών, το σχέδιο καταψηφίστηκε από 228 και υπερψηφίστηκε από 205 βουλευτές. Κατά του σχεδίου ψήφισαν τα δύο τρίτα των Ρεπουμπλικανών και το ένα τρίτο των Δημοκρατικών βουλευτών.
Οι σκληροπυρηνικοί Ρεπουμπλικανοί, θιασώτες της αυτορρύθμισης των αγορών, δεν πείστηκαν για το αναπόφευκτο της κρατικής παρέμβασης που προτείνει το Σχέδιο Πόλσον. Η κατ’ αρχήν συμφωνία Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών για την έγκριση του σχεδίου έπεσε στο κενό και επικράτησαν όσοι υποστήριξαν πως τα χρήματα των φορολογουμένων δεν πρέπει να χαθούν σε μία προσπάθεια διάσωσης των τραπεζικών κολοσσών που «έπαιξαν και έχασαν». Επικράτησαν, επίσης, όσοι επισήμαιναν πως, παρά τα 700 δισ. δολάρια που επρόκειτο να διοχετεύσει το αμερικανικό Δημόσιο στην αμερικανική οικονομία για να καταπολεμήσουν την έλλειψη ρευστότητας και να δώσουν πνοή ζωής στις επιχειρήσεις, το θέμα των προβληματικών δανείων που έχουν συναφθεί θα παρέμενε άλυτο και θα χρειαζόταν μία δεύτερη, συμπληρωματική ή διορθωτική πρόταση.
Το σχέδιο που καταψηφίστηκε προέβλεπε ότι οι τράπεζες στις οποίες θα διοχετεύονταν κονδύλια του αμερικανικού Δημοσίου θα ήταν υποχρεωμένες να αποδεχθούν μία σειρά κανόνων, με σκοπό να μη χαθούν τα χρήματα των Αμερικανών φορολογουμένων, όπως π.χ. να μην υπάρχουν «χρυσές» αμοιβές ή αποζημιώσεις για ανώτατα τραπεζικά στελέχη και τη διαδικασία «διάσωσης» να επιτηρούν τέσσερις ξεχωριστοί ελεγκτικοί μηχανισμοί.
Η κυβέρνηση Μπους αναζητεί τώρα διέξοδο από την κρίση και αναμένεται να υποβάλει προς ψήφιση τροποποιημένο σχέδιο για τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ενδέχεται μάλιστα η νέα δέσμη μέτρων παρέμβασης στο αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα να επανέλθει προς ψήφιση, ακόμα και εντός της ημέρας, αν θεωρηθεί πως έχει αλλάξει ο συσχετισμός δυνάμεων.
Ο υποψήφιος των Δημοκρατικών για τις προεδρικές εκλογές, Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος είχε χαρακτηρίσει «αναγκαίο κακό» το Σχέδιο Πόλσον, εξέφρασε χθες την ελπίδα ότι τελικά η Βουλή θα το ψηφίσει για να μην καταρρεύσει η αμερικανική οικονομία.
Δραματική τροπή πήρε η συνεδρίαση της Γουόλ Στριτ καθώς η απόρριψη του σχεδίου Πόλσον με την παρούσα μορφή του από την αμερικανική Βουλή βύθισε τον Dow Jones έως και 780 μονάδες μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας.
Στο κλείσιμο ο δείκτης Dow Jones διαμορφώθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα κατά 777 μονάδες (πτώση 6,98%) προδιαγράφοντας το κλίμα που αναμένεται να διαμορφωθεί σήμερα στις υπόλοιπες αγορές, οι οποίες είχαν ήδη βιώσει μία ακόμη «Μαύρη Δευτέρα». Η πτώση αυτή είναι η μεγαλύτερη όλων των εποχών σε μονάδες για το αμερικανικό Χρηματιστήριο. Και όλα αυτά ενώ 9 κεντρικοί τραπεζίτες είχαν διοχετεύσει κεφάλαια 630 δισ. δολαρίων για την ενίσχυση της ρευστότητας.
Η εγχώρια κεφαλαιαγορά αποτύπωσε το παγκόσμιο αρνητικό κλίμα σε πτώση 5,87% και ο Γενικός Δείκτης του ΧΑΑ βρέθηκε στα χαμηλά τριών ετών, στις 2.841 μονάδες. Μάλιστα από τις αρχές του έτους καταγράφει απώλειες ύψους περίπου 90 δισ. ευρώ. Η νέα βουτιά προκλήθηκε από τις φήμες που ήθελαν και -αμιγώς- ελληνικές τράπεζες να έχουν σεβαστό ποσοστό επενδύσεων σε διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που καταρρέουν. Ομως η κατάσταση δεν ήταν καλύτερη στα διεθνή Χρηματιστήρια. Στο Λονδίνο ο δείκτης FTSE κατέγραψε πτώση 5,3%, στο Παρίσι η πτώση ήταν της τάξης του 4,2%, ενώ στη Φρανκφούρτη οι απώλειες ξεπέρασαν το 5%. Το αμερικανικό αργό έχασε 10,5 δολάρια, στα 96,3 δολ./βαρέλι, ενώ και το μπρεντ υποχώρησε στα 96,35 δολ...... αυτό είναι και το μόνο καλό νέο ενόψει του χειμώνα που έρχεται.
Οι επενδυτές μάλλον θορυβήθηκαν παρά εφησύχασαν από τα σχέδια σωτηρίας που βρίσκονται σε εξέλιξη για το τραπεζικό σύστημα στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Οι φόβοι από τα σημάδια ότι εντείνεται η κρίση είναι ισχυρότεροι.
Ακόμη ένα παράδοξο πάντως είναι ότι η «προβληματική» Citigroup συμφώνησε να προβεί στην εξαγορά των τραπεζικών δραστηριοτήτων της παραπαίουσας επενδυτικής τράπεζας Wachovia.
Την ίδια ώρα εξοργισμένοι επενδυτές που θεωρούν ότι έχουν παραπλανηθεί καταθέτουν μηνύσεις εναντίον του Reserve Fund, της AIG και της Merrill Lynch για τη συμφωνία με την Bank of America.
Το παζλ της δυσμενούς εικόνας συμπληρώνουν οι αμέτρητες αιτήσεις των επενδυτών των hedge funds για να αποσύρουν όσα χρήματα από το αρχικό τους κεφάλαιο έχουν μείνει. Ο έχων σήμερα ρευστότητα εκτός του ότι απολαμβάνει από τα καλύτερα επιτόκια της τελευταίας 7ετίας, πρέπει να έχει και τον νου του και στα χρηματηστήρια προκειμένου να τοποθετηθεί σε μετοχές πραγματικής οικονομίας.

Δευτέρα 29 Σεπτεμβρίου 2008

«Απόβαση» στην Ευρώπη κάνει η πιστωτική κρίση

Συναγερμό έχει σημάνει σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το σοβαρό ενδεχόμενο κατάρρευσης του Βελγο-Ολλανδικού τραπεζικού και ασφαλιστικού κολοσσού Fortis, με πελάτες (καταθέτες και επενδυτές) σε 50 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Η φημολογία για προβλήματα της Fortis εξαιτίας της χρηματοπιστωτικής κρίσης είναι έντονη τους τελευταίους μήνες, αλλά δεν έφτασε ποτέ στα όρια της έντονης ανησυχίας. Ομως, την περασμένη εβδομάδα η κατάσταση άλλαξε δραματικά, με τη φημολογία αυτή τη φορά να φουντώνει και να γίνεται πιο συγκεκριμένη.

Ενδεικτικό είναι άλλωστε το γεγονός ότι την Παρασκευή η τιμή της μετοχής έχασε το 20% της αξίας της, ενώ την ίδια μέρα αποφασίστηκε και η αποπομπή του διευθύνοντος συμβούλου, η οποία κάθε άλλο παρά καθησυχαστικά λειτούργησε.


Τα ψηλά κλιμάκια της Fortis υποστήριζαν ακόμη και την Παρασκευή ότι χρειάζονται γύρω στα 8 δισ. ευρώ προκειμένου να χρηματοδοτήσουν την πρόσφατη αγορά ενός μέρος της ολλανδικής τράπεζας ΑMRO BANK και πως δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας διότι το ποσό αυτό θα το βρουν παραχωρώντας περιουσιακά στοιχεία, όπως θυγατρικές στο εξωτερικό.

Ομως, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα του βελγικού τύπου, οι υπεύθυνοι της Fortis δεν έπεισαν την επενδυτική κοινότητα, η οποία υποπτεύεται ότι το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο. Η κατάσταση επιδεινώθηκε ραγδαία εξαιτίας δύο γεγονότων.

Η αγορά πληροφορήθηκε ότι η Fortis επιχείρησε να αντλήσει ρευστότητα (δάνειο) από την ολλανδική RABOBANK, ενώ στη συνέχεια το Σάββατο έγινε γνωστό ότι δυο μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, η γαλλική Paribas και η ολλανδική ING, που φέρονται ότι ενδιαφέρθηκαν να αγοράσουν τη Fortis, ζήτησαν από τη βελγική κυβέρνηση να εγγυηθεί για ενδεχόμενα «τοξικά» ομόλογα.

Σύμφωνα με το βελγικό Τύπο η κυβέρνηση εμφανίστηκε απρόθυμη να αναλάβει ένα τέτοιο ρίσκο, δεδομένου ότι η Fortis διαχειρίζεται σύνθετα επενδυτικά προϊόντα που ξεπερνούν τα 40 δισ. ευρώ.

Οι σχέση της Fortis με την Ελλάδα

Οι εξελίξεις στη Fortis Bank επηρεάζουν και τα ναυτιλιακά δρώμενα στη χώρα μας. Η τράπεζα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους χρηματοδότες της ελληνικής ναυτιλίας. Στο τέλος του 2007, σύμφωνα με την ετήσια έρευνα της Petrofin Research, τα συνολικά δάνεια της ελληνικής ναυτιλίας το 2007 ανήλθαν στα 66,941 δισ. δολ., σημειώνοντας αύξηση κατά 44,32% σε σύγκριση με τα 46,39 δισ. δολ. το 2006.

Η Fortis, που έχει γραφεία στην Ελλάδα, βρέθηκε στη 17η θέση, με χαρτοφυλάκιο 1,525 δισ. δολάρια, έχοντας σημειώσει αύξηση σε ποσοστό 60,53% σε σχέση με το 2006.

Με παρουσία από το 1996 στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη ναυτιλιακή αγορά, η Fortis Bank ξεκίνησε στις αρχές του 2006 εργασίες στον τομέα της χρηματοδότησης μεγάλων και μεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων, παράλληλα με τη χρηματοδότηση ναυτιλιακών επιχειρήσεων.

H Fortis, σύμφωνα με τη διοίκησή της, έχει δώσει έμφαση στη χρηματοδότηση των μεγάλων και μεσαίων ελληνικών επιχειρήσεων, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία που διαθέτει σε τομείς όπως η χρηματοδότηση επιχειρήσεων ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, καθώς και σε άλλους επιχειρηματικούς κλάδους.

Η τράπεζα συμμετείχε, μεταξύ άλλων, σε κοινοπρακτικά δάνεια προς ελληνικές επιχειρήσεις, ενώ ισχυρή διατηρείται η παρουσία της στη ναυτιλία. Η Fortis Bank είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον να εισέλθει στην ελληνική αγορά και μέσω εξαγοράς και μάλιστα είχε εξετάσει την περίπτωση της Attica Bank. Ο όμιλος της Fortis έχει επενδυτικές θέσεις στο Χ.Α., ενίοτε ως θεματοφύλακας, σε εταιρείες όπως η Alapis και Sprider.

Συσκέψεις μαραθώνιες το Σαββατοκύριακο

Χθες το μεσημέρι ο Βέλγος υπουργός Οικονομικών, Ντιντιέ Ρέιντερς μιλώντας στην κρατική τηλεόραση RTBF ανέφερε ότι βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τους ομολόγους του της Ολλανδία, του Βελγίου και της Γαλλίας, «προκειμένου να δούμε ποια είναι η πραγματική κατάσταση στις χώρες μας και ποιες είναι οι πιθανές λύσεις».

Λίγο αργότερα σε άλλο βελγικό ιδιωτικό κανάλι (ΡΤL), δήλωσε ότι: «Στόχος μας δεν είναι μόνο ο συντονισμός, αλλά να ανταλλάξουμε πληροφορίες σχετικά με το ποια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στο Βέλγιο και στην Ευρώπη, βρίσκονται σε δύσκολη θέση εξαιτίας της αμερικανικής χρηματοπιστωτικής κρίσης».

Χθες το βράδυ οργίαζαν οι φήμες για κρατικοποίηση της Fortis, ώστε να αποφευχθεί σήμερα μαζική απόσυρση των καταθέσεων (4 εκατ. πελάτες σε Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Τουρκία), αλλά και ενδεχόμενο ντόμινο στο σύνολο του τραπεζικού τομέα στην Ευρώπη.

Ενδεικτικό του μεγέθους του προβλήματος είναι και το γεγονός ότι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ ήρθε χθες (Κυριακή) κατεπειγόντως στις Βρυξέλλες και συναντήθηκε με το Βέλγο πρωθυπουργό κ. Ιβ Λετέρμ. Σύμφωνα με εκπρόσωπο Τύπου του Βέλγου πρωθυπουργού θέμα συζήτησης ήταν οι εξελίξεις στη Fortis.

Τελικά σήμερα.....

Το Βέλγιο, η Ολλανδία και το Λουξεμβούργο είναι έτοιμα ν’ αναλάβουν σημαντικά ποσοστά της βελγο-ολλανδικής τραπεζικής κι ασφαλιστικής κοινοπραξίας Fortis, ανακοινώθηκε μετά τις διήμερες διαβουλεύσεις μεταξύ αξιωματούχων της Μπενελούξ και της διοίκησης της κλυδωνιζόμενης εταιρείας στις Βρυξέλλες.

Η ολλανδική κυβέρνηση θ’ αναλάβει το 49% της ασφαλιστικής εταιρείας, για το οποίο θα καταβάλλει περί τα 4 δις ευρώ. Το ολλανδικό τραπεζικό τμήμα του ομίλου ΑΒΝ Αmro θα τεθεί προς πώληση.

Οι Βέλγοι θ’ αναλάβουν το 49% του τραπεζικού τομέα, πληρώνοντας 4,7 δις ευρώ. Το Λουξεμβούργο, από την πλευρά του, θ’ αναλάβει το 49% όλων των τομέων που εδρεύουν στην επικράτειά του, καταβάλλοντας 2,5 δις ευρώ.

Ο ολλανδός υπουργός Οικονομίας Βόουτερ Μπος τόνισε μετά την συνάντηση πως η Fortis θα παραμείνει μία αξιόπιστη τράπεζα. «Νοιώθουμε την υποχρέωση να διατηρήσουμε λειτουργική μία τράπεζα σαν τη Fortis, η οποία βρίσκεται σε δυσκολίες σε τέτοιες συγκυρίες», τόνισε.

Κρατικοποιήσεις σε εποχές άκρατου καπιταλισμού !!!!!

αναμένονται εξελίξεις

πηγή (Ναυτεμπορική, Καθημερινή)

Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 2008

Η νέα εκδοχή της καταστροφής της Σμύρνης.

Ημέρα μνήμης η αυριανή 27η Σεπτεμβρίου. Εκείνη την ημέρα του 1922 οι Τούρκοι παρέδωσαν τη Σμύρνη στις φλόγες. Είναι τότε που δημιουργήθηκε ο συνωστισμός στην προκυμαία, σύμφωνα με το βιβλίο της Ιστορίας, γραμμένο δια χειρός της καθηγήτριας κ. Ρεπούση.

Κόντρα στη γενική κατακραυγή των πάσης φύσεως εθνικιστών, θέλω να δημοσιοποιήσω τις εκσυγχρονιστικές(?) απόψεις (λήθης) της κυρίας καθηγήτριας, συνεισφέροντας στην ιστορική αλήθεια........ κι αυτή βέβαια θα την κρίνει η Ιστορία.

Ας δούμε λοιπόν μια διαφορετική εκδοχή του Διωγμού του 1922.

Ο Κεμάλ δεν έχει καμία, μα καμία ευθύνη για τυχόν βιαιότητες Τούρκων εναντίον Ελλήνων. Ο άνθρωπος μόλις έμαθε ότι οι Έλληνες συνωστίζονταν στην προκυμαία και στεκόταν στην ουρά, θέλοντας να εκδώσουν εισιτήρια για φθινοπωρινό τουρισμό σε εξωτικές χώρες, διέταξε τους μαχητές του να κατέβουν στην αποβάθρα και να μοιράσουν αναψυκτικά, σάντουιτς, αρωματισμένα μαντηλάκια και δωρεάν κουπόνια για τη Χαβάη.

Επειδή, παρόλα αυτά, πολλοί επέμεναν να ταξιδέψουν στον Πειραιά, οι Τούρκοι αξιωματικοί έκαναν επίταξη τουρκικών κρουαζιερόπλοιων, ώστε να εξασφαλίσουν σ’ αυτούς τους απαιτητικούς ένα απολαυστικό ταξίδι.

Αυθόρμητα οι Τσέτες έσπευδαν να σηκώσουν τις βαλίτσες των Ελλήνων ταξιδιωτών και να τις μεταφέρουν στις καμπίνες των πλοίων.

Αυτό που συνέβη στις αποβάθρες δεν έχει ξαναγίνει στα τουριστικά χρονικά, σύμφωνα και με τους τουριστικούς πράκτορες, αλλά και τους ιστορικούς:

Έβλεπες τους ημιάγριους αντάρτες του Μουσταφά Κεμάλ Πασά να κλαίνε σαν παιδάκια που οι Έλληνες Σμυρνιοί τους εγκατέλειπαν.

«Πού πάτε ορέ γκιαούρηδες και μας αφήνετε μόνους σ’ αυτή την πόλη», ψιθύριζαν, ενώ το δάκρυ έτρεχε κορόμηλο.

Οι πιο συναισθηματικοί τραβούσαν από το χέρι τους Έλληνες ταξιδιώτες να μη φύγουν.

Δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις κατά τις οποίες σημειώθηκαν συμπλοκές μεταξύ των σκληροτράχηλων Τσετών -που δεν εννοούσαν να αφήσουν τους εναγκαλισμούς με τους Έλληνες- και των Τούρκων λιμενικών, οι οποίοι αναγκάστηκαν να χρησιμοποιήσουν βία, προκειμένου να αποσπάσουν τους επιβάτες από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό των ανταρτών του Κεμάλ.

Και βέβαια, πολλοί, βλέποντας αυτές τις αυθόρμητες εκδηλώσεις αγάπης εκ μέρους του τουρκικού όχλου –παρντόν- του τουρκικού στρατού των ατάκτων, λύγισαν και αποφάσισαν να ακυρώσουν το ταξίδι τους και να επιστρέψουν στα σπίτια τους στην ελληνική συνοικία της Σμύρνης.

Αμέσως τα κλάματα σταμάτησαν. Οι Τσέτες έβαλαν τα ποτισμένα από τα δάκρυα μαντήλια στις τσέπες τους και άρπαξαν τις αποσκευές των Ελλήνων μεταφέροντάς τις στα σπίτια των Ρωμιών.

Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που ζήτησαν να δουλέψουν αφιλοκερδώς εσώκλειστοι ως μπέιμπι σίτερ των απίστων.

Γενικά η συμπεριφορά των Τούρκων μπορεί να χαρακτηρισθεί άψογη.

Να σκεφθείτε ότι το τουρκικό Γενικό Επιτελείο παραχώρησε στολισμένες άμαξες για να σεργιανίζουν στα αξιοθέατα της πόλης εκείνους τους Ελληναράδες στρατιώτες και αξιωματικούς που, μέσα στον εθνικό τους ενθουσιασμό, έκαψαν και μερικά τουρκοχώρια με τα γυναικόπαιδα μαζί…

Μάλιστα ο Κεμάλ Ατατούρκ που είχε πάρει το όνομα «Πατέρας των Τούρκων» έκανε τα χαρτιά στο δημαρχείο Σμύρνης για να προσθέσει το «και των Ελλήνων».

Επειδή όμως οι υπηρεσίες του δήμου καθυστερούσαν, λόγω της γραφειοκρατίας, την έκδοση της νέας ταυτότητας με αυτό το προσωνύμιο, ο Αρχηγός του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα των Νεοτούρκων αποφάσισε να τιμήσει αλλιώς τους Ρωμιούς που προτίμησαν να παραμείνουν στη Σμύρνη.

Διέταξε τον Νουρεντίν Πασά να φωταγωγήσει την πόλη. «Μήτε λωλού το πεις». Ο στρατηγός ανέλαβε δράση και σε λίγα λεπτά μια φαντασμαγορική φωτιά, που ξεκίνησε από την Αρμενική γειτονιά για να σκεπάσει όλη την ελληνική συνοικία, προκάλεσε το θαυμασμό όλων των κατοίκων της πόλης.

«Γκιουζέλ γιανγκίν-γιουζέλ γιανγκίν!» («Ωραία φωτιά-ωραία φωτιά!»), φώναζαν οι κάτοικοι -ανεξαρτήτως εθνικότητας- απολαμβάνοντας το θέαμα που προσέφερε ο Κεμάλ, θέλοντας να τιμήσει με αυτό το συμβολικό, θα λέγαμε, τρόπο τους Ρωμιούς.

Και ο συνωστισμός («καλαμπαλίκι») στην προκυμαία δεν άργησε να κοπάσει…

Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2008

Θα υποφέρουν οι μικροί ποδοσφαιρικοί σύλλογοι από την οικονομική κρίση

Τα φετινά έσοδα χορηγιών σε μπλούζες ομάδων της αγγλικής Πρέμιερ Λιγκ μειώθηκαν φέτος για πρώτη φορά ύστερα από 16 χρόνια, στα 67 εκατομμύρια στερλίνες.
Οι ευρωπαϊκοί ποδοσφαιρικοί σύλλογοι, που δεν έχουν την τύχη να xρηματοδοτούνται από μεγιστάνες του πλούτου, νιώθουν τα δεινά της οικονομικής κρίσης, ενώ τα προβλήματά τους αυτά αναμένεται να ενισχυθούν μεσοπρόθεσμα, καθώς οι συμφωνίες χορηγιών και τα εισιτήρια στερεύουν.

Τα φετινά έσοδα χορηγιών σε μπλούζες ομάδων της αγγλικής Πρέμιερ Λιγκ μειώθηκαν φέτος για πρώτη φορά ύστερα από 16 χρόνια, στα 67 εκατομμύρια στερλίνες, από 75 εκατομμύρια που ήταν πέρσι. Την ίδια ώρα, τα διαφημιστικά κονδύλια περιορίσθηκαν, καθώς οι εταιρείες περιορίζουν τις δαπάνες τους, ενώ οι αυξημένες τιμές εισιτηρίων και οι οικονομικές πιέσεις που δέχονται τα νοικοκυριά, κάνουν ολοένα και περισσότερους φιλάθλους να επιλέγουν την παρακολούθηση των αγώνων από την τηλεόραση.

Αναλυτές εκτιμούν ότι οι μεγαλύτεροι σύλλογοι, όπως η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ή η Ρεάλ Μαδρίτης, θα συνεχίσουν να προσελκύουν σπόνσορες και χιλιάδες οπαδών, οι μικρότεροι σύλλογοι, όμως, θα πρέπει να ψάξουν καλύτερα για υποστήριξη. «Αυτό που θα συμβεί είναι ότι οι μικρότεροι σύλλογοι θα αναζητήσουν χορηγίες από τοπικές εταιρείες, ενώ μπορεί να δούμε και ομίλους τοπικών εταιρειών να σχηματίζονται για να στηρίξουν τοπικές ομάδες, εξασφαλίζοντας παράλληλα την αγάπη του κόσμου», λέει ο Γκάρι Λέι, διευθύνων σύμβουλος της διαφημιστικής εταιρίας Ogilvy στην Αγγλία.

Η αγγλική Πρέιμερ Λιγκ είναι η πλουσιότερη ποδοσφαιρική ομοσπονδία στην Ευρώπη, με έσοδα που υπερβαίνουν τα 1,5 εκατομμύρια στερλίνες το χρόνο για το 2007, παρότι μόλις 8 από τις 20 ομάδες της εμφανίζουν κερδοφορία. Ερωτηματικά έχουν προκύψει τις τελευταίες εβδομάδες σχετικά με το μέλλον της επικερδούς συμφωνίας 56,5 εκατ. στερλινών που υπέγραψε η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με τον αμερικανικό ασφαλιστικό κολοσσό AIG, που γλίτωσε από την πτώχευση χάρη στην παρέμβαση της αμερικανικής κυβέρνησης.

Την ίδια στιγμή, η Ουέστ Χαμ δεν έχει βρει ακόμη χορηγό για τις μπλούζες της, μετά την κατάρρευση της ταξιδιωτικής XL Leisure, ενώ στην ίδια θέση βρίσκεται και η «νεοφώτιστη» Ουέστ Μπρόμουϊτς Άλμπιον, που δεν βρήκε νέο σπόνσορα για να αντικαταστήσει την T-Mobile της Deutsche Telekom. «Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι αναγνωρίσιμη σε παγκόσμια κλίμακα και η ομάδα δεν θα δυσκολευτεί να βρει νέο χορηγό. Σε μία αρνητική οικονομική συγκυρία, όμως, κανείς δεν μπορεί να εφησυχάζει», λέει η Πάιπα Κολέτ, διευθύντρια της εταιρίας συμβούλων Sponsorship Consultants.

Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν, όμως, ότι ο «βασιλιάς των σπορ» θα ξεπεράσει την κρίση, παρά τις παροδικές αναταράξεις που θα συναντήσει όσο διαρκέσει η οικονομική επιβράδυνση. (Reuters)

Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου 2008

Χρηματοπιστωτική κρίση ..... η ώρα του λογαριασμού.

Η πρώτη δεκαετία της νέας χιλιετίας διαγραφόταν ως η εποχή των παχιών αγελάδων για τους τραπεζίτες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούσαν τα περιβόητα δείπνα τους, καθώς η συμμετοχή σ’ αυτά, κόστιζε περί τις 2.000 δολάρια. Μόλις την περασμένη χρονιά τα μπόνους, που δόθηκαν σε στελέχη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στη Γουόλ Στριτ, έφτασαν τα 30 δισεκατομμύρια δολάρια.

Μέσα σ' αυτό το κλίμα, ο Τζον Θέιν αναλάμβανε τη διεύθυνση της Μέριλ Λιντς, μ' ένα πακέτο αποδοχών της τάξεως των 80 δισ. δολαρίων. Ηταν ο πιο ακριβοπληρωμένος μάνατζερ του χρηματοπιστωτικού κλάδου. Oμως, «έχασε τη δουλειά του πριν από τέσσερις μήνες», είπε γι' αυτόν ένας άλλος τραπεζίτης και πρόσθεσε: «Αυτοί που είχαν την ευθύνη, υποβάθμισαν πλήρως τους κινδύνους και τώρα πρέπει να πληρώσουν όλοι γι' αυτό».

Τράπεζες, τόσο στη μία, όσο και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ξεχύθηκαν στο κυνήγι του εύκολου χρήματος, με τα χρεόγραφα. Μια ιδέα που στη Γουόλ Στριτ τη γιόρτασαν σαν την ανακάλυψη του τροχού. Χρέη, εν προκειμένω υποθήκες, μετατράπηκαν από τράπεζες σε επενδυτικά πακέτα και πουλήθηκαν σ' όλο τον κόσμο. «Η ιδέα βασίζεται σε μοντέλα μαθηματικών, φυσικών, ακόμα και σε πυρηνικών επιστημόνων», όπως αποκάλυψε την περασμένη Δευτέρα -την αποκαλούμενη και «μαύρη»- ένας μάνατζερ.

Ολα αυτά, όμως, προωθήθηκαν από ανθρώπους, που δεν είχαν εμπειρία και αισθητήριο για τους κινδύνους του χρηματιστηρίου. Ο Γουίντροφ Σμιθ, από την οικογένεια των ιδρυτών της Μέριλ Λιντς, θεωρεί ότι η έλλειψη εμπειρίας είναι ο βασικός παράγοντας της σημερινής κρίσης. «Τα τελευταία χρόνια τα κόστη στη Μέριλ Λιντς συμπιέστηκαν πάρα πολύ, άλλαξε η κουλτούρα, απολύθηκαν στελέχη που είχαν πολυετή εμπειρία. Και κάποια στιγμή παραφρόνησε και η Μέριλ», είπε χαρακτηριστικά.

Μετά τη Γουόλ Στριτ ήρθε η σειρά των τραπεζών να χειριστούν την υπόθεση των χρεογράφων, η οποία, σχεδόν αμέσως, χαρακτηρίστηκε ως το «θαυματουργό πακέτο» από τα στελέχη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, που άρχισαν να σπεκουλάρουν με το νέο προϊόν. Πολλές φορές, μάλιστα, με όρους 1 προς 30. Αυτό σημαίνει ότι για ένα δολάριο που επένδυαν πίστωναν άλλα τριάντα από πάνω.

Αυτό μεγιστοποιεί το κέρδος, πλην όμως, μεγιστοποιεί και τον κίνδυνο. Αλλά ο κίνδυνος ήταν άγνωστος τα περασμένα χρόνια στις χρηματαγορές. Η απληστία έπαιξε εδώ, επίσης, το δικό της αποφασιστικό ρόλο.

Η Μέρεντιθ Γουίτνεϊ, από τους σοβαρότερους αναλυτές στη Γουόλ Στριτ, από την περασμένη χρονιά προειδοποιούσε για νέα πλήγματα. Και συνεχίζει να προειδοποιεί. «Αναμένονται ακόμα πιο χαοτικές εβδομάδες για τις χρηματοπιστωτικές αγορές. Η ρευστότητα αφαιρείται από την οικονομία, και μάλιστα σε όλο τον πλανήτη».

«Είμαστε αντιμέτωποι με το τέλος του ανεξέλεγκτου καπιταλισμού. Εάν όλοι αντλήσουν τα σωστά διδάγματα, οι χρηματικές συναλλαγές θα είναι ασφαλέστερες και διάφανες και οι καλές τράπεζες θα πάρουν ξανά το πάνω χέρι. Υπό την έννοια αυτή το σοκ της χρηματοπιστωτικής κρίσης θα εξυγιάνει τις αγορές», σχολιάζει γερμανική εφημερίδα.

από το "deutche welle"

Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2008

Αθλητικό - ποδοσφαιρικό μάνατζμεντ στην Ευρώπη

Μάνατζερ και οικονομολόγοι για τον αθλητισμό

Oι Ολυμπιακοί Αγώνες δημιουργούν ένα πλέγμα χορηγήσεων, διαφημίσεων και τηλεοπτικών δικαιωμάτων αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, που δημιουργούν μία τεράστια οικονομική πρόκληση. Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο, ότι η Οικονομική Σχολή του Μάνσεστερ εγκαινίασε τον Νοέμβριο του 2007 τη δημιουργία ενός «Ολυμπιακού ΜΒΑ».

Το τυπικό όνομα του μεταπτυχιακού προγράμματος είναι «Γενικό MBA για τον Αθλητισμό και Μεγάλες Διοργανώσεις» (Global MBA for Sports and Major Events». Στόχος του μεταπτυχιακού είναι οι ηγέτες της αθλητικής βιομηχανίας.

«Η αθλητική βιομηχανία, όπως ακριβώς και άλλοι εξειδικευμένοι τομείς, απαιτούν ειδικές γνώσεις», υπογραμμίζει ο Νάιτζελ Μπάνιστερ, αναπληρωτής διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος. «Αρκεί κάποιος να κοιτάξει τα πολύπλοκα προγράμματα που πραγματοποιούν και τα τεράστια ποσά που διαθέτουν οι ολυμπιακές επιτροπές. Κάθε λάθος μεγιστοποιείται από τα διεθνή ΜΜΕ».

Πέραν των Ολυμπιακών Αγώνων ωστόσο, το πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ είναι το τελευταίο που ενσωματώνει τον αθλητισμό στα προγράμματά του. Έχουν προηγηθεί το Λίβερπουλ, το Κόβεντρι και το Γουόργικ, που συνδυάζουν τον επαγγελματικό αθλητισμό και τις επιχειρηματικές γνώσεις και πρακτικές.

Αθλητισμός και οικονομική ανάπτυξη

Η δημιουργία αυτών των μεταπτυχιακών προγραμμάτων αντικατοπτρίζουν την αυξανόμενη σημασία μέσα στην αναπτυσσόμενη βιομηχανία της διασκέδασης και του θεάματος, επισημαίνει ο κ. Στσιμάνσκι.

«Όπου η οικονομία αναπτύσσεται γρήγορα, εκεί αναπτύσσεται και ο αθλητισμός» τονίζει ο καθηγητής και προσθέτει: «Οι πλουσιότερες χώρες ξοδεύουν τα μεγαλύτερα ποσά για τον αθλητισμό, αλλά και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπως η Κίνα και η Ινδία, τα ποσά που επενδύονται στον αθλητισμό αυξάνονται αντίστοιχα».

Το ποδόσφαιρο, ο «βασιλιάς» του αθλητισμού

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο ρόλος της βιομηχανίας του αθλητισμού είναι φανερός στο ποδόσφαιρο. Ορισμένοι από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιρικούς συλλόγους της χώρας, όπως η Τσέλσι, η Μάνσεστερ Γιουνάιτετ και η Λίβερπουλ, ανήκουν σε ξένους δισεκατομμυριούχους επιχειρηματίες από τη Ρωσία, τις ΗΠΑ, ακόμη και σ' έναν πρώην πρωθυπουργό της Ταϊλάνδης.

Ένας οπαδός της Γιουνάιτετ μπορεί να πάρει δάνειο από την ομάδα του, να ανοίξει αποταμιευτικό λογαριασμό και να ασφαλίσει το σπίτι και το αυτοκίνητό του.

Σε μία άλλη ποδοσφαιρόφιλη πόλη, το Λίβερπουλ, το αντίστοιχο μεταπτυχιακό λειτουργεί από το 1997. Οι ιθύνοντες κατάλαβαν πως το ποδόσφαιρο δεν είναι πλέον απλά ένα άθλημα, αλλά μία επικερδής επιχείρηση. Η ποδοσφαιρική ομάδα κέρδιζε εκατομμύρια δολάρια από τη συνδρομητική τηλεόραση, ενώ παράλληλα αυξάνονταν τα κέρδη από τις χορηγίες, την εμπορία των διαφημιστικών προϊόντων, με την κατάλληλη χρήση του μάνατζμεντ. Περισσότερα χρήματα έρχονταν με αυτό τον τρόπο, απ' ότι με τις ποδοσφαιρικές ικανότητες των αθλητών.

Νέες προοπτικές για τους επαγγελματίες

Στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Λίβερπουλ φοιτούν 25 άτομα κάθε χρόνο. Όπως, σημειώνει ο διευθυντής του μεταπτυχιακού, Ρόρι Μίλλερ, οι φοιτητές δεν έχουν κάποιο αθλητικό υπόβαθρο, αλλά είναι νεαροί επαγγελματίες, που πραγματοποιούν μία στροφή στην επαγγελματική τους πορεία. Πρόκειται συνήθως για δικηγόρους, λογιστές, διαφημιστές και δημοσιογράφους.

Το πρόγραμμα του μεταπτυχιακού περιλαμβάνει οικονομία, μάνατζμεντ, διαφήμιση και διαχείριση ανθρωπίνων πόρων. Οι φοιτητές προσαρμόζουν τις δικές τους σπουδές στο μεταπτυχιακό και εξειδικεύονται στο αθλητικό δίκαιο, το αθλητικό μάρκετινγκ, κτλ.

Οι απόφοιτοι αυτών των μεταπτυχιακών προγραμμάτων εργάζονται ως αθλητικοί σύμβουλοι στην Ισπανία και την Ινδία, σε θέσεις μάνατζμεντ στην UEF, ενώ κάποιοι εργάστηκαν στην Οργανωτική Επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου.

Η ανοδική πορεία της αθλητικής οικονομίας και αυξανόμενες ανάγκες των επιχειρήσεων του χώρου, απαιτούν κόσμο με εξειδικευμένες γνώσεις πάνω στο συγκεκριμένο αντικείμενο. Έχοντας στο δυναμικό τους αποφοίτους τέτοιων μεταπτυχιακών προγραμμάτων, γνωρίζουν ότι θα καταφέρουν να σταθούν στην κορυφή της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Συνδυάζοντας το σωστό μάνατζμεντ και μάρκετινγκ, μία αθλητική επιχείρηση, μπορεί να εξαργυρώσει πλήρως την ανταπόκριση που έχει στην κοινωνία. Η βιομηχανία του αθλητισμού ανοίγει νέες δυνατότητες στους επαγγελματίες που αναζητούν διαφορετικού είδους ευκαιρίες.(Από την εφημερίδα "HERALD TRIBUNE")

ΥΓ: Μάλλον πρέπει να στείλει και ο ΠΑΝΘΡΑΚΙΚΟΣ ένα παιδί με υποτροφία στα εν λόγω πανεπιστήμια για σπουδές. Μετά τους ερασιτεχνισμούς που παρατηρούνται, πρέπει να μπει και ένας αθλητικός μάνατζερ στην ομάδα με ...... ΠΤΥΧΙΑ.


Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2008

Δημιουργία ζωής εκ του μηδενός.



Η προέλευση της ζωής στον πλανήτη απασχολεί τους επιστήμονες εδώ και αιώνες. Μετά από δεκαετίες ερευνών, παραμένει ακόμα αβέβαιο πώς ξεπήδησαν για πρώτη φορά τα θεμελιώδη συστατικά της ζωής.

Επιπλέον, δεν έχει ακόμα δοθεί σίγουρη απάντηση στο πώς τα μόρια αυτά, αφού εμφανίσθηκαν, στη συνέχεια αυτο-συναρμολογήθηκαν σε πολύπλοκες βιοχημικές ενότητες-οντότητες, τα κύτταρα, και πώς τα τελευταία σταδιακά μπόρεσαν να αναπτυχθούν, να αντιγράψουν τους εαυτούς τους ώστε να αναπαραχθούν και να αποκτήσουν την ικανότητα συνεχούς εξέλιξης.

Το "ιερό δισκοπότηρο" της βιολογίας και της χημείας είναι ασφαλώς η αναπαράσταση στο εργαστήριο των φυσικοχημικών συνθηκών της πρωταρχικής "σούπας" από όπου ξεπήδησε η ζωή. Οι επιστημονικές προσπάθειές δεν έχουν στεφθεί ακόμα με επιτυχία. Αν είχαν, τότε θα είχαν δημιουργήσει ζωή από το μηδέν.

Με βάση την κυρίαρχη επιστημονική άποψη, πριν περίπου 3 δισεκατομμύρια χρόνια η Γη πρέπει να ήταν ένας έρημος, βραχώδης πλανήτης, περίπου όπως είναι ο Αρης σήμερα, με τη σημαντική διαφορά ότι στον πλανήτη μας θα υπήρχαν μικρές λίμνες νερού. Αν και φαινομενικά στο γυμνό μάτι δεν θα υπήρχαν ίχνη ζωής στη Γη, μια πιο προσεκτική ματιά με το μικροσκόπιο στις λιμνούλες, θα αποκάλυπτε μικροσκοπικά σφαιρίδια, με μήκος μερικά χιλιοστά του χιλιοστού το καθένα, που κάθε λίγο και λιγάκι θα διαχωρίζονταν στα δύο, θα μεγάλωναν λίγο ακόμα, μετά θα διαχωρίζονταν κ.ο.κ. Αυτά τα πρωτοκύτταρα, όπως τα λένε οι επιστήμονες, θα ήσαν τα πρώτα σκιρτήματα της ζωής στη Γη. Με άλλα λόγια, ορισμένα μόρια έπλεαν σε μια "σούπα" συστατικών και "κάποια στιγμή, κάπως" ξεπήδησε η ζωή. Αν όντως έγινε έτσι, λένε οι επιστήμονες, θα είναι δυνατό να συνθέσουμε ξανά τη ζωή στο εργαστήριο.

Επιστήμονες επιχειρούν ακριβώς αυτό. "Θέλουμε να δημιουργήσουμε ζωή στο δοκιμαστικό σωλήνα, από το μηδέν", λένε. Ένα βασικό βήμα γι' αυτό θα ήταν η τεχνητή δημιουργία ενός πρωτο-κυττάρου, του πρωτόγονου προγόνου του σημερινού κυττάρου.

Εν αρχή ην το πρωτοκύτταρο

Στην απλούστερη μορφή του, ήταν μια μεμβράνη, η οποία περιείχε ένα είδος γενετικού κώδικα, που μπορεί να μεταβιβασθεί στις επόμενες γενιές. Το μοντέρνο κύτταρο είναι μια πολύ πιο πολύπλοκη οντότητα, που περιέχει χιλιάδες διαφορετικά είδη μορίων με μια τεράστια ποικιλία λειτουργιών, τις οποίες εκτελούν πολύπλοκα μόρια, οι πρωτεϊνες και τα ένζυμα.

Το αρχικό κύτταρο δεν θα είχε ακόμα αναπτύξει καμία από τις σημερινές πρωτεϊνες, όμως αποτελεί μυστήριο το πώς απέκτησε την πρώτη δομή του, η απλοϊκότητα της οποίας δεν αναιρεί καθόλου το μεγαλείο της.

'Ενα μεγάλο μέρος της πρόσφατης επιστημονικής εργασίας είναι να ανακαλυφθεί ποια είναι εκείνα τα απλούστερα συστατικά που μπορούν να αυτο-συναρμολογηθούν σε μεμβράνες. Οι μεμβράνες των σημερινών κυττάρων είναι εξελιγμένες και σχεδόν αδιαπέραστες δομές, που δεν αφήνουν άλλα μόρια να τις διαπεράσουν.

Τα πρωτο-κύτταρα αποκλείεται να είχαν τέτοιες δομές. Μια πιθανότητα είναι οι πρωταρχικές μεμβράνες, που προστάτευσαν την ανάπτυξη και αυτο-οργάνωση της ζωής, να δημουργήθηκαν από λιπαρά οξέα που ήσαν παρόντα στη Γη.

Οπως έχει αποδειχθεί πλέον εργαστηριακά, τα λιπαρά οξέα μπορούν μόνα τους, υπό ορισμένες συνθήκες, να συγκολληθούν και να δημιουργήσουν κυψελίδες, μικρές σφαίρες σαν φυσαλίδες, οι οποίες, απορροφώντας υλικά από το περιβάλλον, σταδιακά μεγαλώνουν. Μέχρι εδώ καλά, αφού η ύλη μόνη της μπορεί να κάνει αυτά τα βήματα χωρίς άλλη βοήθεια. Μετά όμως; Εργάζονται οι επιστήμονες για να βρουν τρόπους που θα επιτρέψουν σε αυτά τα σφαιρίδια να διαιρεθούν με φυσικό τρόπο.

Ο καθοριστικός ρόλος του RNA

Aκόμα όμως κι αν λυθεί αυτό το ζήτημα, τα επόμενα προς επίλυση θέματα δεν είναι καθόλου εύκολα. Πρέπει να ανακαλυφθεί πώς αναπτύχθηκε κάποιου είδους γενετικό υλικό (πρόδρομος του DNA) μέσα σε αυτές τις σφαίρες-μεμβράνες και, επιπλέον, πώς αυτό το υλικό πέρασε στο επόμενο πρωτο-κύτταρο.

Αυτό το υλικό στα αρχαία πρωτο-κύτταρα ήταν το RNA, ένα μόριο-αλυσίδα, το οποίο μπορεί να δράσει ως βιολογικός κώδικας, που στη συνέχεια "διαβάζεται" από άλλα μόρια, όπως τα αμινοξέα. Τα τελευταία αποτελούν τους δομικούς λίθους των πρωτεϊνών, που με τη σειρά τους είναι οι "οδηγοί" των λειτουργιών της ζωής. Επειδή το RNA μπορεί να δράσει σαν αυτόνομη βιολογική "μηχανή", βοηθώντας στη δική του αναπαραγωγή, πέρα από την αναπαραγωγή των άλλων μορίων, θεωρείται ότι είχε ρόλο-κλειδί στη γέννηση της ζωής.

Σε μια καινοτομική εργασία, που δημοσιεύθηκε φέτος στο περιοδικό Nature, αναλύθηκε πώς οι νουκλεοβάσεις, από τις οποίες αποτελείται το RNA, μπορούν να διαπεράσουν μια μεμβράνη λιπαρών οξέων και να διαχυθούν στο εσωτερικό του σφαιριδίου. Στη συνέχεια -με την παρουσία ενός κατάλληλου καταλύτη- μπορούν να συνδυασθούν (πολυμερισμός) και να δημιουργήσουν κάτι που μοιάζει με γονίδιο.

Από την στιγμή που υπάρχει ένα γενετικό πολυμερές, το οποίο μπορεί να αναπαράγει τον εαυτό του, υπάρχουν όλα τα στοιχεία για τη Δαρβινική εξέλιξη. Ενα μικρό τμήμα του RNA θα μπορούσε να δράσει σαν καταλύτης για να ενώσει μεταξύ τους μερικά αμινοξέα και έτσι να δημιουργηθεί μια μικρή πρωτεϊνη. Αυτή η απλή πρωτεϊνη στη συνέχεια προσκολλάται στη μεμβράνη των λιπαρών οξέων και επιτρέπει σε άλλα χημικά στοιχεία (π.χ. άλατα) να εισέλθουν ευκολότερα στο πρωτοκύτταρο, πράγμα που με τη σειρά του κάνει το εσωτερικό περιβάλλον του κυττάρου πιο ευνοϊκό στο RNA για την αναπαραγωγή του. Τελικά, μετά από αυτή τη διαδοχή (υποθετικών) γεγονότων, το πρωτοκύτταρο αποκτά περισσότερες ικανότητες για να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί.

Πόσο πιθανή είναι τελικά αυτή η χημεία που μετατρέπεται σε βιοχημεία και στο θαύμα της ζωής; οι επιφάνειες των ορυκτών στην πρωταρχική επιφάνεια της Γης έπαιξαν το δικό τους καθοριστικό ρόλο. Μερικά μικρά βιολογικά κρίσιμα μόρια, όπως τα αμινοξέα και οι νουκλεοβάσεις, όταν "κάθονται" πάνω σε μια κρυσταλλική επιφάνεια, υιοθετούν τη γεωμετρία των κρυστάλλων. Με τον τρόπο αυτό, "αυθόρμητα" τα μόρια αυτά "αυτο-οργανώνονται" και σχηματίζουν αλυσίδες, που είναι ακριβώς ό,τι χρειάζεται για τη γέννηση της ζωής.

Πιστεύεται ότι σε μια δεκαετία όλα τα τεχνικά θέματα θα έχουν επιλυθεί και θα είμαστε σε θέση να παρακολουθήσουμε ένα πρωτοκύτταρο να μεγαλώνει, να διαιρείται και να εξελίσσεται στο εργαστήριο.

Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2008

Συνέντευξη με γνωστό καλόγερο

Πανοσιολογιότατε, με ποιο τρόπο ο σημερινός άνθρωπος καλείται να αντιμετωπίσει το ζήτημα της σωτηρίας του;

-Μέγα, πράγματι, το ζήτημα που μου θέτετε τέκνον μου. Πριν όμως ασχοληθούμε με το θέμα αυτό, να πούμε δυο λόγια για την έννοια της αγοράς, η οποία συνεχώς διεθνοποιείται, ξεφεύγοντας από τα παραδοσιακά γεωγραφικά όρια. Αγορά, λοιπόν, χρήμα και τιμές είναι οι θεμελιώδεις οικονομικές έννοιες που συνεχώς εξελίσσονται και απασχολούν σήμερα τους οικονομολόγους του σύμπαντος κόσμου.

Πανοσιολογιότατε, ποια είναι θεολογική απάντηση στην έννοια της αμαρτίας;

-Το χρήμα, τέκνον μου, έχει σπουδαίες ιδιότητες. Αποτελεί μέτρο αποτίμησης, μέσο διευκόλυνσης των συναλλαγών, είναι καθολικά αποδεκτό και ο Θεός να φυλάει τις μεγάλες τράπεζες μη συνεχισθεί αυτό το κραχ στην Αμερική, διότι η κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, συνδυασμό με παρατεταμένα φαινόμενα ύφεσης…

Για το μυστήριο της ενανθρωπήσεως του Κυρίου θα ήθελα να μου πείτε…

-Και πού να δεις αδελφέ μου το μυστήριο του μάνατζμεντ και ειδικότερα την επίδραση εξωτερικών παραγόντων στην καμπύλη της ζήτησης. Με τη βοήθεια του Κυρίου Ημών Ιησού Χριστού θα μπορέσεις να κατανοήσεις το διάγραμμα που δείχνει τη συνολική μείωση της ζήτησης αγαθού , όταν μειώνεται το εισόδημα του καταναλωτή. Το σημείο που θα ισορροπήσει η αγορά προκύπτει από το συνδυασμό των προθέσεων των καταναλωτών και των επιχειρήσεων, δηλαδή, διαγραμματικά, είναι εκείνο το σημείο που τέμνονται η καμπύλη της προσφοράς με την καμπύλη της ζήτησης.

Για τη προαιώνια δογματική διαφορά με την Καθολική Εκκλησία σχετικά με την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού…

-Στη σύγχρονη επιχείρηση εκπορεύεται ένα πνεύμα προώθησης των προϊόντων από εξειδικευμένη εταιρεία. Οι επιχειρήσεις προώθησης πωλήσεων διαθέτουν εξειδικευμένους υπαλλήλους part time με διαφόρους μεθόδους όπως: Διανομές δειγμάτων προϊόντων, δώρων, κουπονιών, έχοντας ως target group λιανέμπορους και χονδρέμπορους με βάση δημογραφικά στοιχεία όλης της χώρας.

Η θεία λειτουργία συνιστά αναζήτηση της επικοινωνίας με το Θείο;

-Η βασική λειτουργία των πωλήσεων είναι η λειτουργία της αναζήτησης και του εντοπισμού νέων πελατών, η ανεύρεση όλων των δυνητικών πελατών και η ενημέρωσή τους για τα προϊόντα της εταιρείας, καθώς και η επαφή μαζί τους με σκοπό να γίνουν πελάτες. Η λειτουργία αυτή ίσως είναι η σημαντικότερη και έχει έναν επιτελικό χαρακτήρα, διότι περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως τη συνεργασία με νέους πελάτες, τον εντοπισμό νέων ευκαιριών, το στήσιμο και τη διαχείριση νέων διαύλων και…

Πανοσιολογιότατε, συγχωρέστε με για την επιμονή σε άλλα θέματα, αλλά…

-Στα θέματά μου είμαστε τέκνον μου, στα θέματά μου, μην ανησυχείς…

Ξέρετε…θα μ’ ενδιέφερε η φιλοσοφική προσέγγιση…

-Βεβαίως! Η σύγχρονη φιλοσοφία του μάνατζμεντ θέλει στον προγραμματισμό μάρκετινγκ τη σύνταξη της λειτουργικής έκθεση της επιχείρησης, το operation statement, το οποίο…

Στο σημείο αυτό ο καλόγερος κοίταξε το ρολόι του κι σηκώθηκε βιαστικός να φύγει…

Συμβαίνει κάτι Πανοσιολογιότατε;

-Ναι, λυπούμαι, πρέπει να διακόψουμε τη συνέντευξη διότι…

Είναι ώρα για προσευχή; Το σέβομαι…

-Όχι τέκνον μου… Είναι η ώρα του χρηματιστηρίου…!

Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου 2008

Οι "άλλοι" Ολυμπιακοί Αγώνες

Δεν πρέπει να παρακολούθησαν πολλοί τους Παραολυμπιακούς Αγώνες, στην μετάδοσή τους από την ΕΤ-1. Και μάλλον δεν έφταιγε μόνο η δύσκολη, πρωινή ή μεσημεριανή ώρα της μετάδοσής τους ή το γεγονός ότι οι εφημερίδες και τα υπόλοιπα κανάλια ελάχιστα ασχολούνταν με όσα συγκλονιστικά συνέβαιναν στο Πεκίνο. Στα πρωτοσέλιδα, έμπαινε σε κάποια γωνία το κεφαλάκι ενός παραολυμπιονίκη, με μια λεζάντα λυρικοφανή ή κουρασμένη, στις τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές αθλητικές ειδήσεις όμως, και πέντε μετάλλια να είχε πάρει κάποιος αθλητής, το πληροφορούμασταν αφού πρώτα μαθαίναμε καταλεπτώς τι συνέτρεξε στα ελληνικά και ξένα γήπεδα, ακόμα και στους αγώνες τρίτης κατηγορίας. Ούτε Ντιόγο ούτε Ζιλμπέρτο Σίλβα ούτε φυσικά Σίτο Ριέρα είναι ο Χαράλαμπος Ταϊγανίδης, ο Γιώργος Καπελλάκης η Ανθή Καραγιάννη ο Άλεξ Ταξιλδάρης.

Ο,τι κι αν λέμε, όσο κι αν ζορίζουμε τις λέξεις μας για να αποδώσουν αισθήματα αλληλεγγύης, συμπάθειας ή και θαυμασμού, τους Παραολυμπιακούς δεν τους αντιμετωπίζουμε σαν αυθεντικούς αγώνες, αλλά σαν ένα δωράκι που το κάνουμε εμείς οι «κανονικοί» στους «μη» που πρέπει να το καταναλώσουν κατ’ ιδίαν, σαν ένα χάπενιγκ προορισμένο αποκλειστικά για τους αθλητές και τις οικογένειές τους. Κι ακούγεται έτσι δυο φορές αληθινό το παράπονο του παραολυμπιονίκη Κώστα Φύκα («Δηλαδή, αν δεν κερδίσουμε τα μετάλλια, δεν θα μας αγαπάτε;»), αφού και μετάλλια που κερδίζουν, και κερδίζουν πολλά, δεν κατορθώνουν να αποσπάσουν τη δημόσια προσοχή. Δεν κατορθώνουν να αποσπάσουν ένα ενδιαφέρον που και μνήμη να έχει, να μη σβήνει δηλαδή όταν σβήνουν και οι προβολείς, και σε σχέδια να αποτυπώνεται, σε σχέδια ισότιμης ενσωμάτωσης· γιατί αυτό ζητούν οι αθλητές των Παραολυμπιακών, όπως κι όλοι όσοι δυσκολεύονται από κάποιο πρόβλημα, συγγενές ή επίκτητο.

Πολύ πιο εύκολο λοιπόν φαίνεται να διακριθείς στους Παραολυμπιακούς, αν οργανώσεις το πείσμα σου, παρά, αν είναι μειωμένη η όρασή σου ή κινείσαι με καροτσάκι, να διασχίσεις είκοσι μέτρα στο πάντοτε κατειλημμένο πεζοδρόμιο , να περάσεις με κάποια ασφάλεια στα φανάρια (ένα στα χίλια έχει κάποιο ηχητικό σήμα), να μπεις σε δημόσιο κατάστημα, σε θέατρο, σε κινηματογράφο ή σε εστιατόριο (στο οποίο μπορεί και να μη σε δεχτούν, για να μην «οχληθούν» οι κύριοι πελάτες). Ασημοι κι άδοξοι αυτοί οι Ολυμπιακοί της καθημερινότητας, είναι γεμάτοι παγίδες και εμπόδια. Διαρκές αγώνισμα είναι ο καθημερινός τους βίος, καμιά αμφιβολία. Αλλά γιατί θα πρέπει σε όσους ήδη δυσκολεύονται να φορτώνουμε και τη βαρύτατη αδιαφορία μας, που μασκαρεύεται σε έγνοια δίχως να πείθει;

Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου 2008

Γιατί οι τιμές της βενζίνης ανεβαίνουν ευκολότερα από ό,τι κατεβαίνουν

Δυσανάλογες με τις μεταβολές των διεθνών τιμών του πετρελαίου είναι οι τιμές της αμόλυβδης βενζίνης στη χώρα μας. Οι μεν αυξήσεις των τιμών της βενζίνης υπολείπονται των αυξήσεων των διεθνών τιμών του πετρελαίου, οι δε μειώσεις των διεθνών τιμών του πετρελαίου δεν είναι ανάλογες και στις τιμές της βενζίνης στη χώρα μας.

Από τις αρχές του 2004, όταν η τιμή του πετρελαίου ήταν σε πολύ χαμηλά επίπεδα (31 δολάρια το βαρέλι), έως στις αρχές του 2008, όταν οι τιμές του πετρελαίου είχαν αρχίσει να σπάνε ρεκόρ, οι τιμές της βενζίνης στην Ελλάδα παρουσίαζαν πάντοτε αυξήσεις, οι οποίες, ωστόσο, ήταν χαμηλότερες από τις αντίστοιχες του πετρελαίου.

Για παράδειγμα, στις 15 Ιουλίου του 2005 οι τιμές του πετρελαίου παρουσίασαν αύξηση κατά 30,77% σε σχέση με εκείνη κατά τις 7 Ιανουαρίου του ίδιου χρόνους, ενώ η αντίστοιχη αύξηση στην τιμή της βενζίνης ήταν 25,67%, περίπου δηλαδή η μισή. Στη συνέχεια, η σχέση μεταξύ αύξηση των τιμών του πετρελαίου και των τιμών της βενζίνης ήταν χαμηλότερη κατά τρεις περίπου φορές.

Αντίθετα, από τα μέσα του 2008, οι τιμές του πετρελαίου άρχισαν να συρρικνώνονται, αλλά οι μειώσεις αυτές δεν μετακυλίονταν και στη λιανική τιμή της βενζίνης με την ίδια σχέση που αυξάνονταν.

Χαρακτηριστικά, ενώ στις 18 Ιουλίου του 2008 οι τιμές του πετρελαίου μειώθηκαν κατά 9,7%, οι τιμές της βενζίνης έμειναν … σταθερές. Επίσης, ενώ και σε όλες τις επόμενες ημερομηνίες τιμοληψιών στα πρατήρια οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου παρουσίαζαν μείωση κατά 4,29% έως 17,27%, οι τιμές της βενζίνης στη χώρα μας μειώνονταν κατά 0,08% και κατά 2,81% αντίστοιχα. Υπάρχουν και μερικές περιπτώσεις κατά τις οποίες, ενώ οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου ήταν στα ίδια επίπεδα, αντίθετα οι τιμές της βενζίνης ήταν υψηλότερες. Στις 8 Αυγούστου 2008, για παράδειγμα, οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου ήταν στα ίδια επίπεδα (γύρω στα 112 δολάρια το βαρέλι, ενώ οι τιμές ης βενζίνης ήταν στα 1,141 ευρώ και 1,210 ευρώ αντίστοιχα.

Από τα μέσα Σεπτεμβρίου του 2008 οι τιμές διεθνώς καταγράφουν πτώση κάτω από τα 90 δολάρια το βαρέλι και σε ποσοστό 40% από τις 11 Ιουλίου. Ωστόσο, η τιμή της βενζίνης στην ελληνική αγορά διαμορφώνεται στις 12 Σεπτεμβρίου στα 1,193 ευρώ. Δηλαδή, δηλαδή σημείωσε μια πτώση κατά 0,052 λεπτά από το ρεκόρ του Ιουλίου.

Το ερώτημα που δημιουργείται είναι γιατί δεν πέφτει η τιμή της βενζίνης όταν πέφτουν οι διεθνείς τιμές ενώ αντίθετα ακολουθούν την αντίστοιχη αύξηση.

Χαρακτηριστικά, μόνο τρεις στις δέκα φορές που πέφτουν οι εγχώριες τιμές καυσίμων οφείλονται στην πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Στις υπόλοιπες επτά, απλά δεν πέφτουν και η κατάσταση γίνεται χειρότερη όταν η πρώτη ύλη για ένα λίτρο βενζίνης ευρώ κοστίζει λιγότερο από μισό ευρώ.

Στρεβλώσεις της αγοράς, φορολογία κλπ έχουν οδηγήσει τελικά να συμμετέχει η τιμή της πρώτης ύλης μεταξύ 30% και 60% στη διαμόρφωση της τελικής τιμής για τον καταναλωτή, ανάλογα με την εποχή και το είδος του καυσίμου. Για παράδειγμα, όταν το χειμώνα αυξάνεται η τιμή του πετρελαίου στις διεθνείς τιμές κατά 10% σε ευρώ, τότε η λιανική τιμή της βενζίνης αυξάνεται άμεσα κατά 2,6% και του πετρελαίου θέρμανσης κατά 6,3%.

Τι σχέση έχει η προθεσμιακή τιμή του πετρελαίου με την τιμή στο βενζινάδικο

Κατ' αρχάς, η τιμή στο βενζινάδικο είναι «πραγματική», η τρέχουσα (spot), δηλαδή αυτή με την οποία γίνεται η συναλλαγή: Δίνεις 1,30 ευρώ το λίτρο και παίρνεις εκείνη τη στιγμή ένα λίτρο βενζίνης. Η τιμή του αργού των 139,1 δολαρίων το βαρέλι αντιστοιχούσε στην προθεσμιακή τιμή ενός συμβολαίου που έληγε τον Ιούλιο. Δηλαδή ένας αγοραστής συμβολαίου είχε συμφωνήσει με έναν πωλητή (συμβολαίου) να αγοράσει το συμβόλαιο τον Ιούλιο στην τιμή των 139,1 δολαρίων. Αυτό δεν σημαίνει καν ότι τελικά ο αγοραστής θα περιμένει μέχρι τον Ιούλιο να πάρει το συμβόλαιο. Μπορεί ενδιάμεσα να πουλήσει. Επίσης δεν σημαίνει ότι ο πωλητής θα δώσει ένα βαρέλι πετρέλαιο στον αγοραστή.

Πως διαμορφώνεται η λιανική τιμή βενζίνης

Σύμφωνα με πληροφορίες από τα Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ), όταν αντλείται ένα βαρέλι πετρέλαιο από τα έγκατα της γης περιέχει ένα μίγμα υδρογονανθράκων με αρκετή λάσπη και διάφορες άλλες προσμίξεις (θείο κλπ) που καθορίζουν την ποιότητα και το όνομά του. Ένα βαρέλι πετρέλαιο περιέχει 159 λίτρα αργού τα οποία τελικά, ύστερα από κατάλληλη διαδικασία θα προσφέρουν περίπου 72 λίτρα βενζίνης και 34 λίτρα απόσταγμα πετρελαίου. Τα υπόλοιπα θα είναι διάφορα παράγωγα, όπως καύσιμα για αεροσκάφη (περίπου 11 λίτρα), πρώτες ύλες για καθαριστικά, πλαστικά κλπ, φυσικό αέριο (περίπου 6 λίτρα), άσφαλτος, κοκ, κηροζίνη, λιπαντικά και άλλα.

Όταν η τιμή της αμόλυβδης στο βενζινάδικο είναι, για παράδειγμα στα 1,30 ευρώ το λίτρο, η τιμή του αργού ήταν στα 139,1 δολάρια το βαρέλι. Το πραγματικό κόστος του βαρελιού από το οποίο προήλθε η συγκεκριμένη βενζίνη υπολογίζεται γύρω στα 132 δολάρια.

Η τιμή των 132 δολαρίων το βαρέλι αντιστοιχεί σε κόστος πρώτης ύλης για την παραγωγή βενζίνης σε 0,5005 ευρώ ανά λίτρο. Αυτό είναι το κόστος της πρώτης ύλης που ακόμα δεν έχει επεξεργασθεί και δεν είναι βενζίνη.

Η πρώτη ύλη μεταφέρεται στο διυλιστήριο και παρεμβάλλονται διάφορες διαδικασίες και λειτουργικά κόστη που αυξάνουν την τιμή κατά περίπου 0,014 ευρώ το λίτρο. Έτσι, φτάσαμε στα 0,5145 ευρώ ανά λίτρο. Μετά ακολουθεί η διύλιση από την οποία θα προκύψει η βενζίνη με κόστος 0,017 ευρώ ανά λίτρο. Η τιμή έχει φτάσει στα 0,5315 ευρώ ανά λίτρο. Αυτή είναι η τιμή με την οποία θα πουλήσει τη βενζίνη το διυλιστήριο. Ακολουθούν οι φόροι που αυξάνουν την τιμή κατά 0,6279 ευρώ ανά λίτρο. Τώρα η τιμή στον έμπορο καυσίμων βρίσκεται στα 1,1594 ευρώ ανά λίτρο. Στη συνέχεια προστίθεται το εμπορικό κέρδος, περίπου 0,1404 ευρώ ανά λίτρο, και στο βενζινάδικο.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η περιγραφή αυτή έχει απλοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τις διαδικασίες και τα στάδια παραγωγής, διύλισης, επεξεργασίας, εμπλουτισμού, μεταφοράς, διακίνησης, εμπορίας κλπ, όπου υπάρχουν διαφορετικά κόστη που εφαρμόζονται με διαφορετικό τρόπο και έχουν διαφορετική λογιστική και φορολογική αντιμετώπιση. Επίσης, έχουν γίνει αρκετές στρογγυλοποιήσεις στις τιμές και στις διάφορες επιβαρύνσεις, οι οποίες άλλοτε είναι σταθερές τιμές και άλλοτε εφαρμόζονται ως ποσοστά.κο αναγράφεται η τιμή των 1,2998 ευρώ το λίτρο.

Πιο αισθητή στην Ελλάδα η άνοδος του πετρελαίου

Τα αλλεπάλληλα ιστορικά ρεκόρ που σημειώνουν οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου προκαλούν οδυνηρές συνέπειες στην ελληνική οικονομία, η οποία είναι η πιο ευάλωτη. Ο κυριότερος λόγος που η χώρα μας επηρεάζεται πιο πολύ από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η σχετικά υψηλή εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τα υγρά καύσιμα. Επίσης, από συγκριτικά στοιχεία προκύπτει ότι η ελληνική οικονομία είναι αρκετά ενεργοβόρα.

Από τα συγκριτικά στοιχεία που αφορούν την κατανάλωση ενέργειας ανά μονάδα πραγματικού ΑΕΠ προκύπτει ότι δεν έγιναν μαθήματα τα παθήματα από τις δύο πετρελαϊκές κρίσεις της δεκαετίας του ΄70 και τις επιπτώσεις τους στην ελληνική οικονομία, αφού στη χώρα μας οι δείκτες αυτοί έμειναν σχεδόν σταθεροί, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα στη ζώνη του ευρώ σημείωσαν σημαντική μείωση.

(μαθήματα καυσίμων σήμερα από την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)

Τρίτη 16 Σεπτεμβρίου 2008

Θα ανεβούν τα επιτόκια ...... προβλήματα στα δάνεια...... χαρά στους αποταμιευτές

Τα δανεισμένα ελληνικά νοικοκυριά μπορεί να μη γνωρίζουν τη Lehman Brothers, αλλά θα νιώσουν άμεσα τις επιπτώσεις της πτώχευσής της στα επιτόκια των δανείων τους. Είναι σίγουρο ότι θα συνεχιστεί η αύξηση των επιτοκίων, αφού η άντληση ρευστότητας έχει εξελιχθεί σε Γολγοθά για το πιστωτικό σύστημα.

Αυτό το κλίμα «καλλιεργούν» και τα στελέχη των πιστωτικών ιδρυμάτων, υπογραμμίζοντας ότι μπορεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μην προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων της, αλλά «όσο ο δανεισμός μας από τη διατραπεζική είναι ασύμφορος τόσο μέρος αυτού του κόστους θα “περνάει” στους καταναλωτές». Οι αυξήσεις αναμένεται να επικεντρωθούν κυρίως στα τραπεζικά προϊόντα που δεν συνδέονται με το παρεμβατικό επιτόκιο της ΕΚΤ, δηλαδή στα περιθώρια προσαύξησης των στεγαστικών δανείων, σε πιστωτικές κάρτες, καταναλωτικά δάνεια κ.λπ.

Οι τραπεζίτες εμφανίζονται ανήσυχοι για την επόμενη μέρα, βλέποντας ότι η κρίση έχει ακόμη δρόμο μπροστά τους και ότι και το 2009 θα είναι μια εξίσου δύσκολη χρονιά. Και αυτό γιατί, ακόμη και να μην υπάρξουν άλλες πτωχεύσεις ή χρεοκοπίες ξένων οίκων, από τον ερχόμενο Φεβρουάριο θα διακοπεί η ενίσχυση ρευστότητας από την ΕΚΤ, με αποτέλεσμα τα πράγματα να γίνουν ακόμα πιο δύσκολα στην αγορά χρήματος.

Η διοίκηση της "Τράπεζας της Ελλάδος" θα κινηθεί λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δυνατότητες χιλιάδων νοικοκυριών είναι οριακές και δεν θέλει να ρισκάρει «κανόνια» από δάνεια που δεν αποπληρώνονται. Ας σημειωθεί ότι αύξηση της τάξης του 0,25% σε ένα στεγαστικό δάνειο 100.000 ευρώ συνεπάγεται μεγαλύτερη δόση κατά περίπου 15 ευρώ κάθε μήνα, ενώ αν το επιτόκιο αυξηθεί κατά μισή μονάδα, η επιβάρυνση φθάνει μέχρι και τα 50 ευρώ.

Ήδη τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν αυξηθεί σε σχέση με πέρσι. Η αύξηση των επισφαλειών έχει σημάνει συναγερμό στην Κεντρική Τράπεζα.Οι αρμόδιες υπηρεσίες της ΤτΕ πιθανότατα ετοιμάζουν μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση των αυξημένων «κακών δανείων», που μπορεί να τεθούν σε εφαρμογή προς το τέλος του έτους.

Αυτοί που θα επωφεληθούν από την αναζωπύρωση της κρίσης θα είναι οι αποταμιευτές. Οι τράπεζες αναμένεται να δώσουν «μάχες στα χαρακώματα» των προθεσμιακών καταθέσεων ώστε να συγκεντρώσουν όσα περισσότερα κεφάλαια μπορούν.

Το τελευταίο διάστημα προσφέρουν επιτόκια της τάξης του 5%-5,50% σε προθεσμιακούς λογαριασμούς από 10.000 ευρώ και άνω, ενώ το επιτόκιο για μεγάλα ποσά μπορεί να ξεπερνά και το 6,50%.

Ο ανταγωνισμός αναμένεται να ενταθεί στο πεδίο της μεταφοράς καταθέσεων, όπως συμβαίνει με τις μεταφορές δανείων, και ήδη υπάρχουν τράπεζες που εξετάζουν να προσφέρουν ακόμη και επιτόκιο 7% σε μια προσπάθεια να συγκεντρώσουν όσο περισσότερα μετρητά μπορούν για να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξή τους.

Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2008

Οικονομικά ανέκδοτα

Μία κυρία παίρνει ένα καταναλωτικό δάνειο από μια τράπεζα και αγοράζει ένα ζευγάρι παπούτσια αξίας 100 ευρώ. Ο πωλητής παίρνει τα λεφτά και αγοράζει τρία πουκάμισα συνολικής αξίας, επίσης, 100 ευρώ. Ο πουκαμισάς, με αυτά τα λεφτά, αγοράζει λαχεία και παίζει Λόττο Ο λαχειοπώλης, το βράδυ, πηγαίνει με την οικογένειά του σε μία ταβέρνα, όπου πληρώνει 100 ευρώ. Ο ταβερνιάρης τα παίρνει και την επόμενη ημέρα πηγαίνει στον γνωστό μας παπουτσή, από τον οποίο αγοράζει ένα ζευγάρι παπούτσια αξίας 100 ευρώ. Ο κύκλος έκλεισε. Σε ετήσια βάση, αυτός είναι ένας κύκλος παραγωγής του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Το αρχικό δάνειο των 100 ευρώ, γυρίζοντας από χέρι σε χέρι, «πέτυχε» να παράξει ακαθάριστο εγχώριο προϊόν αξίας 500 ευρώ μέσα σε μία μονάδα χρόνου – στο παράδειγμά μας, μέσα σε λίγες ημέρες. Αν αυτά τα 100 ευρώ γύριζαν με διπλάσια ταχύτητα, μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα θα είχαν παράγει ΑΕΠ ίσο με 1.000 ευρώ – η αρχική αξία θα είχε 10πλασιαστεί, το ΑΕΠ θα είχε αυξηθεί πολύ ταχύτερα από το ΑΕΠ της Κίνας, του γίγαντα.

Η χρησιμότητα αυτού του «ανεκδότου» είναι ότι αναδεικνύει μια ουσιώδη διάσταση και, ταυτόχρονα, απομυθοποιεί το ΑΕΠ, τον δείκτη δηλαδή που έχει επιλεγεί για τη μέτρηση της ευμάρειας και του κοινωνικού πλούτου. Ενδεχομένως, μάλιστα, παρουσιάζει αυτό που είθισται να λέγεται «ανάπτυξη» πιστότερα από όσο τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Διότι η ανάπτυξη δεν ταυτίζεται με τη μεγέθυνση του ΑΕΠ. Το ΑΕΠ αυξάνεται και με μη αναπτυξιακούς ή, ακόμη, με αντι-αναπτυξιακούς τρόπους. Το ΑΕΠ αυξάνεται, για παράδειγμα, από πλήθος άδηλους πόρους . Ενισχύεται σημαντικά από τον τεράστιο τζίρο του τζόγου ο οποίος (όπως σε όλες τις κοινωνίες έτσι και στη δική μας...) φουντώνει τόσο περισσότερο όσο περισσότερο φτωχαίνουν και απελπίζονται οι άνθρωποι. Τροφοδοτείται από τον τζίρο του ορμητικά διευρυνόμενου ιδιωτικού τομέα παροχής υπηρεσιών ασφαλείας (φρουροί, συστήματα συναγερμού, τηλεφωνικών υποκλοπών, ποικίλα συστήματα υποκλοπής ομιλιών, μικρά όπλα...), ο οποίος ευδοκιμεί εξαιτίας της αύξησης της εγκληματικότητας που συνοδεύει τα άλλα φαινόμενα κοινωνικής παρακμής. Τα δισεκατομμύρια που «επενδύουμε» στην κατασκευή και λειτουργία φυλακών και λοιπών ευαγών ιδρυμάτων, αυξάνουν το ΑΕΠ – ενώ μειώνουν τον κοινωνικό πλούτο, άρα λογικά θα έπρεπε να τα αφαιρούμε από αυτόν...

Είναι, αυτά, ανάπτυξη; Όχι . Ανάπτυξη δεν είναι απλά η μεγέθυνση του ΑΕΠ. Είναι η διατηρήσιμη μεγέθυνση, εκείνη δηλαδή που δεν στηρίζεται στην καταστροφή του περιβάλλοντος, στη χρηματοδότηση της κατανάλωσης με δανεικά, στη σπατάλη των εν ανεπαρκεία φυσικών πόρων χωρίς φροντίδα για την ανανέωσή τους, αλλά το αντίθετο. Είναι η μεγέθυνση που δημιουργεί ευκαιρίες σε όλους, πρωτίστως μέσω της Παιδείας. Που παρέχει ένα ορισμένο δίχτυ ασφαλείας, που σε ενθαρρύνει να πάρεις ρίσκα, να δοκιμάσεις, να καινοτομήσεις – αντί να ζητιανεύεις κρατική προστασία από τον εξωτερικό ανταγωνισμό. Που αποκαθιστά την εύρυθμη λειτουργία των αγορών – δεν τις ποδηγετεί για να υπηρετήσει τα ποικίλα καρτέλ.

Γι αυτό όταν ακούτε μακροοικονομικά μεγέθη να χαμογελάτε και να αλλάζετε κανάλι, δεν είναι ποτέ πραγματικά .... είναι ποτέ δυνατόν να μιλάμε για ακατάπαυστη ακρίβεια και ο τιμάριθμος να είναι 4,5% σε ετήσια βάση?

Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2008

«Τιτανομαχία» Χόκινγκ - Χιγκς

Το στοίχημα των 100 δολαρίων που έβαλε ο Στίβεν Χόκινγκ, καθηγητής Μαθηματικών στο πανεπιστήμιο Κέμπριτζ και ο πιο γνωστός εν ζωή φυσικός, ότι το μεγάλο πείραμα του CERN δεν θα βρει το μποζόνιο του Χιγκς και η δήλωσή του ότι «θα ήταν πιο συναρπαστικό» αν το σωματίδιο δεν βρισκόταν, μάλλον δεν άρεσε στον 79χρονο Πίτερ Χιγκς, ο οποίος δείχνει να μην έχει την ίδια αίσθηση χιούμορ με τον πιο διάσημο συνάδελφό του που είναι καθηλωμένος στο αναπηρικό καροτσάκι.

Στο βάθος, ίσως αυτό που διακυβεύεται, είναι ένα από τα επόμενα βραβεία Νόμπελ Φυσικής. Και οι δύο επιστήμονες είναι κατ’ εξοχήν υποψήφιοι για να το πάρουν, όμως αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το κατά πόσο το πείραμα θα επιβεβαιώσει ή όχι τις θεωρίες τους. Αν το λεγόμενο και «σωματίδιο του Θεού» (που ονομάστηκε έτσι επειδή θεωρείται ότι βρίσκεται παντού γύρω μας, αλλά κανείς δεν το έχει δει) δεν βρεθεί, ο Χιγκς δύσκολα θα πάρει το δικό του Νόμπελ.

Η κόντρα Χόκινγκ-Χιγκς, που ξέφυγε από τα συνήθη επιστημονικά παρασκήνια, ήλθε να επισκιάσει κάπως το πανηγυρικό κλίμα για την έναρξη του πειράματος του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) της Γενεύης και, με τον τρόπο της, να δείξει πόσα διακυβεύονται για το επιστημονικό κατεστημένο από την εξέλιξη του πειράματος.

Σύμφωνα με την ηλεκτρονική υπηρεσία των Times του Λονδίνου, ο Χιγκς, επιτιθέμενος ευθέως κατά του Χόκινγκ σε συνέντευξη στο Εδιμβούργο, την πόλη γέννησης και εργασίας του, δήλωσε ότι το έργο του τελευταίου «δεν είναι αρκετά καλό» και πρόσθεσε ότι κανείς φυσικός δεν θα θεωρούσε σωστή την πεσιμιστική άποψη του Χόκινγκ ότι δεν θα βρεθεί το επίμαχο μποζόνιο, το οποίο εξηγεί πώς αποκτούν μάζα τα υπόλοιπα σωματίδια.

Ο Χόκινγκ υποβαθμίζει συστηματικά τη σημασία της ανεύρεσης του μποζονίου του Χιγκς και προτιμά να τονίζει ότι υπάρχουν άλλες πιο ενδιαφέρουσες πιθανές ανακαλύψεις από το πείραμα, π.χ. σε σχέση με τις μαύρες τρύπες, κατ’ εξοχήν πεδίο έρευνας του ίδιου.

Ο Χιγκς, που για πρώτη φορά, πριν από 44 χρόνια, υπέθεσε την ύπαρξη του σωματιδίου, το οποίο τελικά πήρε το όνομά του, απάντησε ανάλογα: «Ομολογώ ότι δεν έχω διαβάσει την εργασία όπου ο Στίβεν Χόκινγκ κάνει αυτόν τον ισχυρισμό. Όμως, έχω διαβάσει μια που έγραψε, που νομίζω είναι η βάση για το είδος των υπολογισμών που κάνει, και ειλικρινά δεν νομίζω ότι ο τρόπος που τους κάνει, είναι αρκετά καλός. Η κατανόησή μου είναι ότι βάζει μαζί θεωρίες της σωματιδιακής φυσικής και της βαρύτητας με έναν τρόπο που κανείς θεωρητικός φυσικός δεν θα πίστευε ότι αποτελεί σωστή θεωρία».

Ο Χιγκς συνέλαβε αρχικά την ιδέα για το νέο σωματίδιο, το μποζόνιο, τον Ιούλιο του 1964 και την ίδια χρονιά το ευρωπαϊκό περιοδικό ?European Journal of Physics Letters? απέρριψε το σχετικό άρθρο του. Η ιστορική ειρωνεία είναι ότι το περιοδικό έδρευε στο CERN, που τέσσερις δεκαετίες μετά επρόκειτο να ξεκινήσει το μεγαλύτερο πείραμα του κόσμου, για να αναζητήσει, μεταξύ άλλων, το «πνευματικό παιδί» του Χιγκς!

Λίγο μετά, μια αναθεωρημένη έκδοση του άρθρου έγινε δεκτή στο αμερικανικό περιοδικό "Physical Review Letters". Στη συνέχεια, η αρχικά αιρετική θεωρία του Χιγκς για το μποζόνιο έμελλε να καθιερωθεί και να αποτελέσει πλέον τμήμα του Βασικού Μοντέλου της Φυσικής, του «κατεστημένου» θεωρητικού πλαισίου εξήγησης του σύμπαντος.

Ο Χιγκς, συνταξιούχος εδώ και μια σχεδόν 20ετία, έχει πια αποσυρθεί από την ακαδημαϊκή κοινότητα, προτιμώντας να διαβάζει μυθιστορήματα, να παίζει με τα εγγόνια του - και να περιμένει το Νόμπελ! Θα χρειαστούν όμως λίγα χρόνια, κατά πάσα πιθανότητα, πριν το πείραμα της Γενεύης τον δικαιώσει ή όχι. Αν συμβεί το τελευταίο, όπως είπε, θα είναι μεγάλη απογοήτευση για τον ίδιο και πολλούς άλλους επιστήμονες.

Από την άλλη, ο LHC της Γενεύης δεν αποκλείεται να κάνει το θαύμα του και να δημιουργήσει μικρές «μαύρες τρύπες», οι οποίες πάντως δεν πρόκειται να καταπιούν τη Γη - όπως καθησύχασαν οι επιστήμονες τους ανησυχούντες. Απλώς δεν θα διαρκέσουν τόσο πολύ, ώστε να καταφέρουν κάτι τέτοιο. Αυτό που αναμένεται να συμβεί, είναι να διαλυθούν γρήγορα στη λεγόμενη «ακτινοβολία Χόκινγκ», μια θεωρία του διάσημου φυσικού, η οποία, αν όντως επιβεβαιωθεί από τα πειράματα, θα του δώσει πιθανότατα το επόμενο βραβείο Νόμπελ Φυσικής.

ΥΓ όποιος καταλάβει και εξηγήσει γιατί μαλώνουν θα πάρει το επόμενο Νόμπελ Φυσικής.

Πέμπτη 11 Σεπτεμβρίου 2008

Κόσοβο - Καύκασος ομοιότητες και διαφορές

Για να δικαιολογήσει την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας, η Ρωσία επικαλείται το προηγούμενο του Κοσόβου. Ο παραλληλισμός αυτός είναι ελκυστικός. Και στις δύο περιπτώσεις δεν υπήρξαν αποφάσεις ενός διεθνούς οργανισμού -όπως το Συμβούλιο Ασφαλείας- που να προσδίδουν στην ανεξαρτησία των συγκεκριμένων περιοχών νομιμότητα. Όμως επειδή τίποτα δεν είναι ίδιο στον κόσμο (ακόμα και οι δυο σταγόνες) ας δούμε τις διαφορές.

Στις αρχές της δεκαετίας του '90, η αποσύνθεση της Σοβιετικής Ένωσης έγινε σε ένα εντελώς διαφορετικό σκηνικό. Για να αποφύγει το χάος και την αιματοχυσία, ο πρόεδρος Γιέλτσιν έκρινε ότι έπρεπε να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των νέων κρατών στο εσωτερικό των σοβιετικών συνόρων. Έτσι έγινε ανεξάρτητη η Γεωργία, με δύο αυτόνομες δημοκρατίες (την Αμπχαζία και την Ατζαρία) και μια αυτόνομη επαρχία (τη Νότια Οσετία), και δεν έγινε η Τσετσενία.

Η ευθύνη της Γεωργίας στα γεγονότα του 1991 είναι αδιαμφισβήτητη. Η εθνοκάθαρση που ακολούθησε, όμως, οδήγησε στην εκδίωξη των Γεωργιανών από την Αμπχαζία (όπου αποτελούσαν την πλειονότητα) και τη Νότια Οσετία (όπου ήταν ισάριθμοι με τους Οσέτιους). Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι «απογραφές» που έγιναν στη συνέχεια στις δύο αυτές περιοχές χαρακτηρίστηκαν άκυρες από τον ΟΗΕ.

Στο Κόσοβο, σημείο καμπής ήταν η αποτυχία των συνομιλιών στο Ραμπουγιέ, τον Φεβρουάριο του 1999, λόγω της άρνησης του Μιλόσεβιτς να συμμορφωθεί με τις αποφάσεις του ΟΗΕ.

Στην περίπτωση του Καυκάσου, η Ρωσία αρνείται κάθε παρέμβαση των Ηνωμένων Εθνών και ακολουθεί εδώ και χρόνια μια πολιτική ντε φάκτο προσάρτησης των αυτονομιστικών περιοχών της Γεωργίας.

Μεγάλες διαφορές υπάρχουν όμως και σε ό,τι αφορά τη μεταπολεμική κατάσταση. Βιαστική αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας από τη Μόσχα από τη μία, σύνθετη διαδικασία που ξεκίνησε από την τοποθέτηση διοίκησης του ΟΗΕ στο Κόσοβο και κατέληξε, εννιά ολόκληρα χρόνια αργότερα, στην ανεξαρτησία της περιοχής, από την άλλη.

Το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασσφαλείας αναγνωρίζει την κυριαρχία της Σερβίας στο Κόσοβο, αλλά θεωρεί πως η βούληση του 90% του πληθυσμού του Κοσόβου για ανεξαρτησία δεν μπορούσε να αγνοηθεί.

Ο παραλληλισμός του Κοσόβου με τον Καύκασο αποκαλύπτει δύο αντιτιθέμενες απόψεις για το διεθνές σύστημα. Οι Δυτικοί προσπαθούν με αδέξιο, και συχνά υποκριτικό τρόπο, να προσαρμόσουν το διεθνές δίκαιο ώστε να ξεπεράσουν την αντίφαση ανάμεσα στην αρχή της εθνικής κυριαρχίας και το δικαίωμα των λαών στην αυτοδιάθεση. Οι Ρώσοι ακολουθούν μια πολιτική σιδηράς πυγμής με σκοπό τη δημιουργία τετελεσμένων.

Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2008

Το μεγαλύτερο πείραμα του ανθρώπου γίνεται σήμερα.

Αρχίζει την Τετάρτη το μεγαλύτερο πείραμα στον κόσμο, κάτω από το γαλλο-ελβετικά σύνορα, στον τεράστιο υπόγειο, μήκους 27 χλμ, Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Έρευνας Στοιχειωδών Σωματιδίων (CERN), που προσδοκάται ότι θα ρίξει φως στις συνθήκες γέννησης του σύμπαντος (αν αυτό όντως γεννήθηκε κάποτε!) και θα επιτρέψει την ανακάλυψη νέων σωματιδίων της ύλης. Και - παρεμπιπτόντως - αναμένεται να διαψεύσει τις φοβίες πολλών ότι θα φέρει το τέλος του κόσμου μέσα από την μαύρη τρύπα που μπορεί να δημιουργήσει. Πάντως, καλού-κακού, αν δεν έχετε επείγουσα δουλειά στη Γενεύη, μπορείτε να μείνετε σπίτι σας, και να το παρακολουθήσετε live από το

http://webcast.cern.ch/index.html

Ο Ρόμπερτ Αϊμάρ, ο Γάλλος φυσικός που είναι γενικός διευθυντής του CERN εδώ και πέντε χρόνια, πρόβλεψε ότι οι ανακαλύψεις που θα προκύψουν από το ιστορικό πείραμα, θα πυροδοτήσουν μελλοντικά σημαντικές εξελίξεις σε πολλούς τομείς της κοινωνίας. Οι επιστήμονες ανά τον κόσμο περιμένουν με αγωνία να δουν πράγματα που δεν ξέρουν αν υπάρχουν στη φύση (π.χ. άλλες διαστάσεις) ή έστω να επιβεβαιώσουν κεντρικές θεωρίες της φυσικής και της κοσμολογίας, για παράδειγμα ότι υπάρχει το σωματίδιο «μποζόνιο του Χιγκς», που υποτίθεται ότι έδωσε μάζα στην ύλη, ή ότι όντως υπάρχουν η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια. Ή, πάλι, το πείραμα μπορεί να ανατρέψει τις καθιερωμένες θεωρίες και το βασικό κοσμολογικό μοντέλο των φυσικών. Ο Στίβεν Χόκινγκ πάντως στοιχηματίζει ότι ο επιταχυντής σωματιδίων LHC δεν θα βρει το σωματίδιο του Χιγκς. Διαβάστε τι υποστηρίζει ο Χόκινγκ

Το πείραμα ουσιαστικά θα επιχειρήσει να αναπαράγει τις συνθήκες που επικρατούσαν ένα απειροστό κλάσμα του δευτερολέπτου μετά το αρχικό «Μπινγκ Μπανγκ», το οποίο, πριν περίπου 13,7 δισ. χρόνια, άρχισε σταδιακά να δημιουργεί τα αστέρια, τους πλανήτες και τη Γη. Όχι άδικα, μερικοί παρομοιάζουν το πείραμα με την «Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων». Η έξαψη ειδικών και μη είναι τόσο διάχυτη, που ένα βίντεο-κλιπ με μουσική ραπ σχετικά με το Μεγάλο Επιταχυντή, το οποίο δημιούργησε Αμερικανίδα φοιτήτρια, έγινε τεράστια επιτυχία στο YouTube.

Κι αν τελικά οι επιστήμονες «παίζουν» με δυνάμεις που τους ξεπερνούν; Αν το πείραμα, άθελά τους φυσικά, καταλήξει να δημιουργήσει μια μαύρη τρύπα που θα καταπιεί το CERN, τη Γενεύη και -γιατί όχι- όλη τη Γη μας; Αν παραχθούν κβαντικά «παροδοξόνια» και όλη η ύλη της Γης μετατραπεί σε «παράδοξη ύλη»; Μήπως το πείραμα ανοίξει το δρόμο για όντα από κάποιο άλλο σύμπαν να επιτεθούν στον πλανήτη μας μέσα από μια «σκουληκότρυπα» στο χωροχρόνο;

Εδώ και χρόνια έχουν ακουστεί τέτοιοι φόβοι - άλλοτε με επιστημονική χροιά και άλλοτε απλώς συνωμοσιολογική. Τις τελευταίες μέρες το CERN έχει κατακλυστεί από γράμματα και ηλεκτρονικά μηνύματα που εκφράζουν παρόμοιες ανησυχίες (δεν είναι σίγουρα άσχετο ότι το CERN πρωταγωνιστούσε αρνητικά στο συνωμοσιολογικό μπεστ-σέλερ «Ιλουμινάτι» του Νταν Μπράουν).

Οι σκεπτικιστές (με επικεφαλής την ομάδα πολιτών και επιστημόνων LCH Kritiks από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία) έφθασαν μέχρι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προσπαθώντας -μέχρι στιγμής ανεπιτυχώς- να σταματήσουν το πείραμα, υποστηρίζοντας ότι σε μια περίοδο τεσσάρων ετών οι μαύρες τρύπες λόγω του πειράματος θα αυξηθούν εκθετικά και θα «καταβροχθίσουν» τον πλανήτη εκ των έσω.

Το CERN, για μια ακόμη φορά (μετά την αρχική έκθεση ασφαλείας, που το 2003 έδωσε το πράσινο φως για να αρχίσει η κατασκευή του Επιταχυντή), φρόντισε να δώσει προ ημερών στη δημοσιότητα τη νέα έκθεση ασφαλείας δικών του επιστημόνων και συναδέλφων τους από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, που απορρίπτει τις παραπάνω τρομοκρατικές εκδοχές, τονίζοντας ότι «ο Επιταχυντής είναι ασφαλής» και ότι «οι εικασίες περί κινδύνων είναι σκέτη μυθοπλασία». Σύμφωνα με την έκθεση του CERN, «η φύση έχει ήδη πραγματοποιήσει το ισοδύναμο εκατοντάδων χιλιάδων πειραμάτων στη Γη - και ο πλανήτης μας υπάρχει ακόμα».

Από την άλλη, η αναφορά αξιολόγησης ασφαλείας του πειράματος (με την οποία συμφωνεί το Ινστιτούτο Φυσικής του Λονδίνου), διαπίστωσε ότι ακόμα και αν δημιουργηθούν μαύρες τρύπες (κάτι που οι φυσικοί δεν αποκλείουν, αντίθετα προσδοκούν με αγωνία), θα είναι μικροσκοπικές και θα διαλυθούν σχεδόν αμέσως λόγω ανεπαρκούς ενέργειας, ενώ παράλληλα απέκλεισε την πιθανότητα να δημιουργηθούν τα επίφοβα -και υποθετικά- σωματίδια «παραδοξόνια».

Αν δεν πείθεστε, κρατείστε την ανάσα σας, όταν αύριο το πρωί οι πρώτες ακτίνες σωματιδίων θα κάνουν το γύρο του τούνελ του Επιταχυντή. Αν όλα πάνε καλά, οι συγκρούσεις σωματιδίων από αντίθετες κατευθύνσεις θα αρχίσουν τις επόμενες εβδομάδες (αρχικά με χαμηλή ένταση, που σταδιακά θα μεγαλώνει, ώσπου τα συγκρουόμενα πρωτόνια θα αγγίξουν την ταχύτητα του φωτός). Αν, πάλι, τα πράγματα δεν πάνε καλά, ραντεβού κάπου αλλού στο χωροχρόνο...

Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2008

Ο μαθητής είναι ο πιο σκληρά εργαζόμενος Έλληνας

Η Χριστίνα είναι χαρακτηριστική εκπρόσωπος της μαθητικής γενιάς της. Το πρωί στο σχολείο, ακολουθούν το απόγευμα τα φροντιστήρια και μετά το διάβασμα για την επόμενη ημέρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, οι Έλληνες μαθητές αφιερώνουν πολύ περισσότερες ώρες εβδομαδιαίως στο σχολείο από τους Ευρωπαίους συνομηλίκους τους. Και δεν είναι μόνο τα σχολικά μαθήματα. Έρευνα δείχνει ότι ένας 15χρονος, μετά τις ώρες του σχολείου, έχει τουλάχιστον 4 ώρες καθημερινά φροντιστήριο, το οποίο επιβαρύνει το καθημερινό του πρόγραμμα που περιλαμβάνει και τις ώρες του διαβάσματος. Αποτέλεσμα είναι να μένει ελάχιστος χρόνος για ξεκούραση. Οι Έλληνες μαθητές εργάζονται περισσότερο και από έναν φιλόδοξο επαγγελματία!
Τα παιδιά πιέζονται αρκετά από το σχολείο αλλά και από την οικογένειά τους. Το σχολείο μπαίνει σε μια λογική να τα επιβαρύνει με εργασίες στο σπίτι. Το αναλυτικό πρόγραμμα είναι δεσμευτικό και η ύλη είναι μεγάλη και από αυτό δεν μπορούν να απομακρυνθούν οι περισσότεροι δάσκαλοι. Αντίθετα, εάν ήταν ελεύθεροι να οργανώνουν τη διδακτέα ύλη, θα ήταν καλύτερα για την ίδια την παιδευτική διαδικασία. Άλλωστε, ο χρόνος που ξοδεύει ο μαθητής για την προετοιμασία των μαθημάτων θα μπορούσε να περιοριστεί από το ίδιο το σχολείο, εάν υπήρχε συστηματικότερη οργάνωση του μαθήματος, με λιγότερη παράδοση και περισσότερη επεξεργασία της ύλης ώστε να την αφομοιώνουν οι μαθητές. Ο ελεύθερος χρόνος προσφέρεται ως διέξοδος σε κάθε παιδί. Όμως, οι γονείς αντιλαμβάνονται τον ελεύθερο χρόνο ως ευκαιρία το παιδί να κάνει περισσότερες δραστηριότητες εκτός σχολείου. Το φορτώνουν, καθώς στο βάθος κρύβεται μια δική τους διάθεση από το δημοτικό το παιδί να μάθει πράγματα που απαιτούνται για την εισαγωγή το πανεπιστήμιο. Έτσι στα παιδιά λείπει η χαρά του παιχνιδιού, η χαρά της επικοινωνίας με τους συνομηλίκους τους αλλά και η χαρά της επικοινωνία με τους γονείς.
Η απουσία της χαράς οδηγεί μονοσήμαντα σε ψυχολογικά προβλήματα, που βγαίνουν στην ενήλικη ζωή με τα παιδικά τραύματα.
ΥΓ κι όλα αυτά γίνονται, ενώ στην Γαλλία περιορίστηκαν οι μέρες του σχολείου από 5 σε 4 την εβδομάδα.

Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου 2008

Αρχίζουν τα σχολεία με απίστευτα βάρη

O Πέτρος και ο Χουσεΐν είναι 7 χρόνων και ζυγίζουν ο καθένας περίπου 25 κιλά. Είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα του μέσου Έλληνα μαθητή. Η τσάντα που κουβαλά από το σπίτι στο σχολείο "αλέ ρετούρ" ζυγίζει 5 κιλά! Σύμφωνα με τις παιδιατρικές εταιρείες, το βάρος της τσάντας του δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει τα 2,5 κιλά, δηλαδή το 10% του δικού του βάρους. Το θέμα της υπέρβαρης σχολικής τσάντας απασχολεί ολοένα και περισσότερο γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς τα τελευταία χρόνια, οπότε και έχουν αυξηθεί τα σχολικά εγχειρίδια αλλά και τα υπόλοιπα σύνεργα του μαθητή – απαραίτητα και μη.

Οι δάσκαλοι των δημοτικών σχολείων γίνονται συχνά δέκτες παραπόνων των μικρών μαθητών. Υπάρχουν φορές που πραγματικά, οι τσάντες των παιδιών είναι ασήκωτες. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει δυνατότητα να αφήσουν κάποια βιβλία ή τετράδια στο σχολείο, διότι αυτό σημαίνει ότι θα έπρεπε να τα έχουν διπλά. Κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να κρατάμε στη σχολική αίθουσα τα τετράδια εργασιών κι αυτό βέβαια με την προϋπόθεση ότι το σχολείο έχει μόνο πρωινή βάρδια, λένε οι δάσκαλοι. Σύμφωνα με σχετική έρευνα, στα ελληνικά δημόσια σχολεία, το μέσο βάρος μιας τσάντας στην Α΄ Δημοτικού είναι 4 κιλά, στη Β΄ 4,5, στην Γ΄ τάξη 5,5 κιλά, στην Δ΄ 6, στην Ε΄ τάξη 6,5 και στην ΣΤ΄ 7 κιλά. Βεβαίως, υπάρχουν και ακραίες περιπτώσεις, στις οποίες έχει βρεθεί τσάντα μαθητή να ζυγίζει ακόμα και 10 κιλά, αλλά αυτό στις περισσότερες φορές εμπίπτει στον υπερκαταναλωτισμό που μεταλαμπαδεύτηκε από την τηλεοπτική διαφήμιση σε γονείς και παιδιά. Ούτως ή άλλως τα σχολικά είδη φέτος θα πληρωθούν ακριβότερα από πέρσι, ας ψωνίσουν οι γονείς για τα παιδιά τους τα ελαφρότερα σχολικά είδη και τα απολύτως απαραίτητα, γιατί ο σκελετός τους επιβαρύνεται παράλογα.

Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου 2008

Internet Explorer 8 στην μάχη των browsers και η αλεπού που περιμένει στη γωνία.

Την ώρα που η Google εισέρχεται δυναμικά στον πόλεμο των browser με το Chrome, η Microsoft ετοιμάζει τη δική της αντεπίθεση διαθέτοντας την beta έκδοση του νέου Internet Explorer 8.
o νέος browser περιλαμβάνει αρκετές αλλαγές σε σχέση με την πρώτη έκδοση beta που διατέθηκε τον περασμένο Μάρτιο. Στα καινούργια χαρακτηριστικά του περιλαμβάνονται οι βελτιωμένες λειτουργίες αναζήτησης και προστασίας δεδομένων, αλλά και δυνατότητα παρακολούθησης συγκεκριμένων σημείων μιας ιστοσελίδας.

Ένα καινούργιο στοιχείο είναι η «έξυπνη» γραμμή διευθύνσεων. Όπως εξήγησε ο Τζέιμς Πρατ, στέλεχος της εταιρείας, το 80% των ιστοσελίδων που επισκέπτονται οι χρήστες δεν είναι καινούργιες. Έτσι, η Internet Explorer 8 αναλαμβάνει να αρχειοθετήσεις τις επισκέψεις αυτές με βάση τον τίτλο της ιστοσελίδας αλλά και της διεύθυνσής της. Αυτό σημαίνει ότι ο χρήστης θα μπορεί να πληκτρολογήσει λέξεις κλειδιά που χαρακτηρίζουν μία ιστοσελίδα και όχι απαραίτητα την ακριβή διεύθυνση της.

Μία ακόμη νέα προσθήκη, αφορά την αναζήτηση αποτελεσμάτων. Έτσι, καθώς ο χρήστης πληκτρολογεί τις λέξεις κλειδιά και τους όρους αναζήτησης στο σχετικό πεδίο, ο browser εμφανίζει τα σχετικά αποτελέσματα σε πραγματικό χρόνο καθώς πληκτρολογούνται οι λέξεις.

Αλλαγές έχουν γίνει και στα tabs του browser, με αυτά που προέρχονται από την ίδια σελίδα να έχουν κοινό χρώμα, ενώ το δεξί κλικ σε ένα tab μιας ομάδας σελίδων επιτρέπει ενέργειες για ολόκληρη την ομάδα.

Οι προγραμματιστές του νέου Internet Explorer φρόντισαν να τον κάνουν όσο το δυνατόν συμβατό με τα πιο γνωστά προγράμματα λογισμικού, ώστε οι σελίδες που εμφανίζονται να μην έχουν διαφορά σε σχέση με άλλους browser.

Πολλοί είναι πάντως εκείνοι που αναφέρουν ότι η νέα έκδοση δεν προσφέρει κάτι καινούργιο, αλλά απλά περιλαμβάνει χαρακτηριστικά που άλλοι browser διαθέτουν εδώ και καιρό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η λειτουργία ασφαλούς πλοήγησης inPrivate, η οποία δεν αφήνει «ίχνη» της πλοήγησης στον υπολογιστή, η οποία περιλαμβάνεται ήδη στον Safari της Apple. Αντίστοιχα, η έξυπνη γραμμή διευθύνσεων είναι στην ουσία η ίδια με αυτή του Firefox, ενώ ο browser της Mozilla έχει εδώ και καιρό τη δυνατότητα να ανοίγει σελίδες που έκλεισαν κατά λάθος.

Σε απάντηση όλων αυτών, η εταιρεία σχολίασε ότι ο Internet Explorer 8 σχεδιάστηκε με βάση τις ανάγκες των χρηστών, και ότι οι νέες του λειτουργίες γίνονται πράξη με χαρακτηριστική φιλικότητα προς τον τελικό χρήστη.

Ο Internet Explorer 6 που παρουσιάστηκε το 2001 είχε πάρα πολλά προβλήματα και ακόμη περισσότερα κενά ασφαλείας που επέτρεπαν την εκμετάλλευση και επίθεση σε υπολογιστές μέσα από τον browser. Ο Internet Explorer 7 βελτίωσε σημαντικά την κατάσταση και απεκατέστησε την αξιοπιστία του συγκεκριμένου λογισμικού, ενώ η νέα έκδοση θεωρείται η μεγάλη κίνηση για να ξεπεράσει τον Firefox της Mozilla και τον Safari της Apple.

Εδώ και αρκετά χρόνια η Microsoft αντιλήφθηκε την ενδεχόμενη απειλή που θα συνιστούσαν οι browser στο λειτουργικό της σύστημα, ειδικά από τη στιγμή που οι χρήστες σήμερα έχουν στη διάθεση τους πολλές εφαρμογές που λειτουργούν σε περιβάλλον browser, αντικαθιστώντας σε κάποιο βαθμό τη σημασία και την ανάγκη ύπαρξης βαριών εφαρμογών τύπου Windows.

Στην αντίληψη αυτή προστίθεται μία σειρά άλλων εξελίξεων, όπως η ανάπτυξη του cloud computing αλλά και η εξέλιξη των κινητών τηλεφώνων που σήμερα έχουν δυνατότητες και επεξεργαστική ισχύ αντίστοιχης ενός φορητού υπολογιστή.

Όπως σχολιάζει ο Πίτερ Ο'Κέλι, ανεξάρτητος αναλυτής, ο browser θα μπορούσε να καταστεί ο παγκόσμιος κοινός παρονομαστής στη χρήση των υπολογιστών. Αυτή τη στιγμή τα μερίδια αγοράς δίνουν σαφές πλεονέκτημα βάσης χρηστών στη Microsoft, αφού το 73% έναντι του 19% του Firefox δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης των πρωτείων. Ο Chrome της Google, αν και φαίνεται να πληροί όλες τις προϋποθέσεις για διεκδίκηση σημαντικού μεριδίου της αγοράς, κατά πάσα πιθανότητα εις βάρους του Internet Explorer, ωστόσο δεν μπορεί να γίνει ασφαλής πρόβλεψη για το μέλλον και την αποδοχή του από τους χρήστες.

Μετά από όλη την έρευνα για δύο μέρες στους browsers, θα παραμείνω φανατικός χρήστης του Mozilla Firefox, που σαν open source αργά ή γρήγορα θα βάλει τα καλά και των άλλων και σας εγγυώμαι ότι θα παραμείνει και οασφαλέστερος. Ποτέ δεν μου άρεσε το μονοπώλιο (όταν ήταν μόνη η microsoft και αλώνιζε) , όπως δεν μου αρέσει και το δίπολο των χρηματιστηριακών μεγαθηρίων (microsoft, google). Η Mozilla θέλω να είναι η αλεπού (fox) που θα ανακατεύεται στα πόδια τους και θα τους χαλάει τα σχέδια εξάρτησής μας από αυτούς.

Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου 2008

Google Chrome ή η 3 του Σεπτέμβρη στο ίντερνετ

Η Google κατασκεύασε με ανοικτό λογισμικό τον δικό της browser, τον Google Chrome. Η 3 του Σεπτέμβρη αποφασίστηκε να είναι η παγκόσμια πρεμιέρα του.

Ας δούμε όμως τι ανακοίνωσε η Google για τον Chrome:

  • O Chrome βασίζεται σε ανοικτό λογισμικό, το πρότζεκτ ονομάζεται "Google Browser" και βασίζεται στην υπάρχουσα μηχανή Webkit με την προσθήκη του Google Gears γνωστό στους χρήστες που ανεβάζουν βιντεάκια στο youtube.com.
  • O φυλλομετρητής/πλοηγός/browser της Google περιλαμβάνει εικονική μηχανή javascript V8 (έτσι -με javascript- γράφεται το μέλλον) που έχει κατασκευαστεί από ομάδα Δανών προγραμματιστών από το μηδέν για να είναι ταχύτατη στην ανάγνωση των ιστοσελίδων και στο τρέξιμο εφαρμογών, γιατί εκεί πάνε τα πράγματα.
  • Ο Chrome έχει διαφορετικές υπερ-καρτέλες (Tabs) τα 'αυτάκια' των οποίων βρίσκονται πάνω από το παράθυρο και θα μπορούν να αποκολληθούν εντελώς.
  • Επίσης, έχει ένα πλαίσιο που ονομάζεται 'omnibox' (παντοκούτι) εκεί ο χρήστης γράφει κάτι το οποίο την ίδια στιγμή που δακτυλογραφείται θα γίνεται τίτλος είδησης από το news.google.com, αναζήτηση στο www.google.com, ακόμη και αναζήτηση ενός site που επισκέπτεστε.

Αρχική σελίδα του Google Chrome είναι κάτι παρόμοιο με το 'speed dial' των Opera και Firefox: Μία ιστοσελίδα με πολλές ενεργές εικόνες άλλων ιστοσελίδων.

Αυτά και πολλά άλλα όπως το 'incognito' παράθυρο που δίνει στον χρήστη του Google Chrome ανωνυμία και μηδενική καταγραφή των ενεργειών του στον υπολογιστή, υπόσχονται λαμπρό μέλλον για τη Google και ζοφερό για τους ανταγωνιστές του.

Πρώτες εντυπώσεις από την beta version:

  • Παρότι η σχεδίαση του browser θυμίζει αρκετά το περιβάλλον του iGoogle, φαίνεται φτωχό, ξενίζει αρκετά και απαιτεί χρόνο εξοικείωσης.
  • Είναι εμφανές ότι η πρόθεση της ομάδας ανάπτυξης ήταν η δημιουργία ενός λιτού browser που δίνει έμφαση στην εμπειρία της περιήγησης στον παγκόσμιο ιστό και όχι στον εντυπωσιασμό του χρήστη με εξωτικές αλλά κατά βάση άχρηστες δυνατότητες.
  • Υπάρχουν πολλές δυνατότητες ασφαλούς και ανώνυμης περιήγησης
  • Πολλές διαδικτυακές εφαρμογές θα αρνηθούν να συνεργαστούν με το Chrome καθώς δεν έχει εξασφαλιστεί ακόμα η απαραίτητη συμβατότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν υποστηρίζονται ακόμη και εφαρμογές της Google, όπως το Google Lively.
  • Ο νέος browser ενσωματώνει δυνατότητες “δανεισμένες” από τον Mozilla Firefox, τον Internet Explorer και την Opera. Πχ, η περιήγηση με τη χρήση tabs θυμίζει Firefox, η αποκατάσταση της λειτουργίας μόνο του tab που παρουσίασε πρόβλημα θυμίζει ΙΕ8, οι μικρογραφίες των δικτυακών τόπων που επισκεπτόμαστε συχνά την “ταχεία κλήση” του Opera κοκ

Αν και είναι πολύ νωρίς για να εκφέρει κανείς άποψη αφού απαιτείται πολύ μεγαλύτερη ενασχόληση με τον φυλλομετρητή, έχω την αίσθηση ότι αυτή τουλάχιστον η έκδοση του Google Chrome, παρά τα θετικά της στοιχεία, δεν κομίζει κάτι που δεν το έχουμε ξαναδεί και απέχει πολύ από την καινοτόμο και ανατρεπτική πρόταση που πολλοί ανέμεναν από την Google. Ρισκάροντας πάντως μια πρόβλεψη με βάση τα πρώτα σχόλια χρηστών από όλον τον κόσμο που δοκιμάζουν το Chrome αυτή την ώρα, νομίζω ότι πολλοί χρήστες θα το επιλέξουν καθώς συνδυάζει πολλά από τα θετικά στοιχεία που έχουμε δει σε σύγχρονους φυλλομετρητές. Η δοκιμή αξίζει τον κόπο…

Σχετικά:

Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2008

Αρκτική το νέο ενεργειακό Ελ Ντοράντο

Εκτιμάται ότι ο Αρκτικός Ωκεανός κρύβει 90 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και είναι η τελευταία πηγή υδρογονανθράκων στον κόσμο -γι αυτό και ήδη είναι ένα τεράστιο γεωπολιτικό διακύβευμα.

Τα τελευταία χρόνια, όλο και γρηγορότερα οι πάγοι λιώνουν στον Αρκτικό Ωκεανό. Έτσι, σήμερα, η θάλασσα αυτή είναι παγωμένη μόνον κατά το ήμισυ, σε σχέση με πριν 50 χρόνια. Για πρώτη φορά, το Βορειοδυτικό Πέρασμα είναι ανοικτό στην ναυσιπλοΐα. Αυτό σημαίνει ότι η θέρμανση του πλανήτη φέρνει στην επιφάνεια μία απέραντη περιοχή, η οποία διαθέτει τεράστια ενεργειακά αποθέματα.

Η Ρωσία είναι η πρώτη γεωπολιτική δύναμη που έβαλε πόδι σε 460.000 μίλια στα νερά του Αρκτικού Ωκεανού, στον οποίον ήδη πλέουν δύο ρωσικά υποβρύχια και ένα πυρηνοκίνητο παγοθραυστικό πλοίο. Σήμερα, τους Ρώσους συνοδεύουν οι Καναδοί, ενώ Δανοί και Νορβηγοί διεκδικούν και αυτοί δικαιώματα ναυσιπλοΐας και ερευνών για τον εντοπισμό νέων κοιτασμάτων.

Το δε ερώτημα που θέτουν πολλοί ειδικοί, είναι αυτό της αμερικανικής συμμετοχής στις εξελίξεις.

Στην παγωμένη αυτή περιοχή με τις πάμπολλες φώκιες, τις οποίες κάποιοι εξολοθρεύουν, η όλη κατάσταση είναι αρκετά πολύπλοκη, άρα και δύσκολη. Διότι, προς το παρόν, δεν υπάρχουν νομικές και πολιτικές δομές ικανές να επιτρέψουν τη σωστή ανάπτυξη της περιοχής, ή να διευθετήσουν τις τρέχουσες πολιτικές διενέξεις -οι οποίες, κάθε άλλο παρά ασήμαντες είναι.

Η Αρκτική ήταν πάντα παγωμένη και καθώς ο πάγος μετατρέπεται σε νερό, δεν είναι σαφές ποιοι νόμοι θα πρέπει να εφαρμοσθούν. Η διεκδίκηση της περιοχής έχει αυξήσει την ένταση ανάμεσα στις χώρες και αναμένεται να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές -όπως τα νησιά Σπράτλι, με το πλούσιο υπέδαφος, καθώς και εκεί δεν υπάρχει σαφής εικόνα ιδιοκτησίας και οι μνηστήρες είναι πολλοί. Είναι τα Ίμια του Αρκτικού κύκλου με πολύ μεγαλύτερους σε δυνατότητες μνηστήρες.

Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχουν σαφή νομικά πλαίσια για το χειρισμό της κατάστασης. Το Αρκτικό Συμβούλιο υπάρχει για να αντιμετωπίζει τα περιβαλλοντικά ζητήματα, αλλά παραμένει σιωπηλό στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή. Ένας λόγος, είναι ο σκόπιμος ευνουχισμός που υπέστη από τις ΗΠΑ κατά τη δημιουργία του, το 1996, όταν τού απαγορεύθηκε η εξέταση θεμάτων ασφαλείας.

Πολλοί παρατηρητές υποστηρίζουν ότι η Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το νόμο της θάλασσας (UNCLOS) είναι το σωστό εργαλείο για να διαχειριστεί τη νέα κατάσταση στην Αρκτική, δεδομένου ότι παρέχει στα κράτη τους μηχανισμούς που απαιτούνται για την επίλυση διαφορών οι οποίες προκύπτουν όταν προβάλλονται αξιώσεις για πρόσθετους πόρους, πέρα από τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες τους. Οικονομικές ζώνες οι οποίες σήμερα τελούν υπό καθεστώς αναρχίας, γεγονός που δεν προδικάζει τίποτε θετικό για το μέλλον.

Έτσι, δεν αποκλείεται η περιοχή αυτή να γίνει αντικείμενο σοβαρών γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων, κυρίως μεταξύ Ρωσίας-Καναδά και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παράλληλα, η αξιοποίηση του Αρκτικού Ωκεανού θα δημιουργήσει συνθήκες ανατροπών στη ναυσιπλοΐα και τους μεταφορικούς ναύλους. Αυτός είναι και ο λόγος που ναυτιλιακές εταιρείες επενδύουν σε τάνκερ τεράστιας χωρητικότητας, τα οποία θα κυκλοφορούν και σε νέες θαλάσσιες διαδρομές μεταφέροντας, βεβαίως, πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Στο πλαίσιο αυτών των εξελίξεων, ο ΟΗΕ θα πρέπει να κινηθεί έξυπνα και αποτελεσματικά για να βρεθεί μία πολυμερής λύση. Όμως, μέχρι να βρεθεί η λύση αυτή, οι αρκτικές χώρες είναι πιθανό να καταλάβουν μονομερώς όσο το δυνατόν περισσότερα εδάφη κα να ασκούν έλεγχο σε όσο δυνατόν περισσότερα περάσματα μπορούν. Σε μία περιοχή η οποία νομικώς καταγράφεται ως «no man's land», τα αρκτικά κράτη είναι αποφασισμένα να περιφρουρήσουν τα συμφέροντά τους -με τη Ρωσία να οδηγεί την κούρσα.

Στα κράτη αυτά, ωστόσο, έγκειται η εξεύρεση των απαραίτητων λύσεων, οι οποίες θα πρέπει να ενσωματώνουν και σημαντικές δράσεις για το περιβάλλον. Μπορεί η Αρκτική να είναι ένα νέο ενεργειακό Ελ Ντοράντο, αλλά θα ήταν παρανοϊκό και πολύ επικίνδυνο να καταστραφεί οικολογικά από ανθρώπινη ασυδοσία και εγκληματική απληστία.

Μόλις χτες διάβασα στην ειδησεογραφία της ημέρας, ότι έγινε απιχείρηση διάσωσης πολικών αρκούδων που βρέθηκαν να κολυμπούν 100 χλμ μακριά από τους πάγους. Οι καημένες έψαχναν να βρούν το επόμενο παγόβουνο, που εν τω μεταξύ είχε λιώσει........

Ομπάμα ή Μακέιν απέναντι στον Αχμαντινετζάντ ;

Οι θέσεις των δύο υποψηφίων για τον Λευκό Οίκο σε θέματα εξωτερικής πολιτικής δεν διαφέρουν πολύ. Και οι δύο θέλουν να αυξήσουν τη συμμετοχή της χώρας τους στο Αφγανιστάν. Στο Ιράκ μπορεί να έχουν επιφανειακές διαφορές, αλλά οι συνθήκες μπορεί να τους κάνουν να αλλάξουν γνώμη. Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του, ο Ομπάμα δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να χρειαστεί να μείνουν 30.000 αμερικανοί στρατιώτες στο Ιράκ για δέκα χρόνια.

Απέναντι στο Ιράν, όμως, ο Μακέιν και ο Ομπάμα κρατούν τελείως διαφορετική στάση. Ο πρώτος, όπως είπε κάποτε, θέλει «να βομβαρδίσει, να βομβαρδίσει, να βομβαρδίσει». Ο δεύτερος θέλει «να συνομιλήσει, να συνομιλήσει, να συνομιλήσει». Ο Μακέιν έχει τονίσει επανειλημμένα ότι το μόνο πράγμα που θα ήταν χειρότερο από έναν πόλεμο με το Ιράν είναι ένα πυρηνικό Ιράν. Ο Ομπάμα δεν έχει ποτέ μιλήσει ρητά για ανάληψη στρατιωτικής δράσης. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι γι' αυτόν το μόνο πράγμα που θα ήταν χειρότερο από ένα πυρηνικό Ιράν είναι ένας πόλεμος με το Ιράν.

Οι στρατηγοί τουΠενταγώνου είναι σύμφωνοι με τη θέση του Ομπάμα. Εχοντας να αντιμετωπίσουν μεγάλα προβλήματα στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, το τελευταίο πράγμα που θα ήθελαν είναι να ανοίξουν και τρίτο μέτωπο.

Οι στρατηγοί γνωρίζουν ότι η ιδέα μιας χειρουργικής επίθεσης για την εξουδετέρωση των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν είναι μύθος. Οι Αμερικανοί θα πρέπει να βομβαρδίσουν για πολλές εβδομάδες το Ιράν, το οποίο ασφαλώς θα απαντήσει, προσπαθώντας να προκαλέσει έναν ευρύτερο πόλεμο στη Μέση Ανατολή. Κάτι τέτοιο θα εκτοξεύσει την τιμή του πετρελαίου πάνω από τα 200 δολάρια το βαρέλι.

Ο Μακέιν θα διακινδύνευε όλα αυτά τα ενδεχόμενα, καθώς πιστεύει ότι η ιρανική ηγεσία είναι αρκετά παρανοϊκή ώστε να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα ή να τα δώσει σε τρομοκράτες. Αλλά οι σύμβουλοι του Ομπάμα δεν είναι, ευτυχώς, πεισμένοι ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο. Η ιρανική ηγεσία δεν έχει εμπλακεί σε περιττούς πολέμους. Κατά καιρούς, μάλιστα, έχει συνεργαστεί με τον «Μεγάλο Σατανά», όπως στην περίπτωση του Αφγανιστάν, ή ακόμη και του Ιράκ. Επιπλέον, η ιρανική θεοκρατία αντιμετωπίζει μεγάλα οικονομικά προβλήματα και είναι ελάχιστα δημοφιλής.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν συνυπάρξει στο παρελθόν με πυρηνικά όπλα στα χέρια πολύ πιο καταπιεστικών χωρών από το Ιράν, όπως είναι η Βόρεια Κορέα. Ενα από τα μεγάλα μαθήματα των διεθνών σχέσεων μετά το 1945 είναι ότι η πυρηνική αποτροπή έχει φέρει αποτελέσματα. Ο Ομπάμα σέβεται αυτό το μάθημα. Ο Μακέιν είναι έτοιμος να το πετάξει στα σκουπίδια.

Δευτέρα 1 Σεπτεμβρίου 2008

Τα Τουρκικά διλήμματα στην κρίση του Καυκάσου και η σύνοδος κορυφής της ΕΕ.

Όλοι συμφωνούν ότι η εισβολή της Γεωργίας στη Νότια Οσετία και η γνωστή αντίδραση της Μόσχας άνοιξε τον δρόμο για μια νέα περίοδο Ψυχρού Πολέμου στις σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Η πρώτη χώρα, που αισθάνεται περισσότερο τις συνέπειες μιας τέτοιας εξέλιξης είναι η Τουρκία: η αναβίωση του ψυχροπολεμικού κλίματος θέτει υπό αμφισβήτηση τις επιλογές της σε διπλωματικό επίπεδο τα τελευταία χρόνια και προκαλεί πονοκεφάλους στην ηγεσία της, καθώς την φέρνει ενώπιον αμείλικτων, πιθανώς, διλημμάτων.

Επί... παλαιού Ψυχρού Πολέμου η Τουρκία έπαιζε τον ρόλο του ΝΑΤΟϊκού αναχώματος έναντι των «κόκκινων» στη νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας. Μετά τη διάλυση, όμως, της Σοβιετικής Ένωσης η πολιτική της έναντι της Μόσχας, όπως ήταν εύλογο, άλλαξε. Σε τέτοιο σημείο που η Ρωσία να έχει καταστεί ο πρώτος εμπορικός συνέταιρός της, με συναλλαγές που φτάνουν τα 38 δισ. δολάρια, αλλά και ο κύριος προμηθευτής της για τις ενεργειακές της ανάγκες.

Οι ιδιαίτερες σχέσεις με τη Μόσχα είναι ακριβώς αυτές που προκαλούν δυσκολίες στην Άγκυρα, η οποία καλείται τώρα να ισορροπήσει στο τεντωμένο σχοινί ανάμεσα στις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητά της ως μέλους του ΝΑΤΟ και των οικονομικών και πολιτικών συμφερόντων στην περιοχή. Με αφορμή τη Γεωργία, η τουρκική ηγεσία διαπιστώνει ότι τα πλεονεκτήματα που της εξασφάλιζε η γεωστρατηγική της θέση την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, μετατρέπονται τώρα σε εστίες προβλημάτων. Η στάση της Ουάσιγκτον και του ΝΑΤΟ θέτουν υπό αμφισβήτηση την τουρκική στρατηγική της προσέγγισης ποικίλων συμμάχων με αντιτιθέμενα συμφέροντα στην περιοχή.

Με τα σημερινά δεδομένα, η Άγκυρα δεν είναι σε θέση να υποστηρίξει κάποια από τις συγκρουόμενες πλευρές και είναι ενδεικτικό ότι δεν έχει καταδικάσει τις ρωσικές κινήσεις. Το μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει αν κορυφωθεί η ένταση μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Μία πρόγευση του τι θα σημαίνει η εκπλήρωση των νατοϊκών της υποχρεώσεων πήρε από την απαγόρευση που επέβαλε η Μόσχα –με πρόσχημα ένα νέο τελωνειακό νόμο– στη διέλευση των ρωσικών συνόρων σε 10.000 τουρκικά φορτηγά. Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ρωσία προμηθεύει το 60% του φυσικού αερίου, που εισάγει η Άγκυρα και το 56,4% του άνθρακα ενώ Τούρκοι επιχειρηματίες υπολογίζουν το άμεσο κόστος από την ένταση σε 3 δισ. δολάρια.

Από την άλλη, σύμφωνα με τα τουρκικά μέσα, ήδη υψηλόβαθμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν επιστήσει την προσοχή της τουρκικής κυβέρνησης ότι «πρέπει να συμπεριφέρεται σαν χώρα - μέλος του ΝΑΤΟ» και αρκετοί αναλυτές δεν αποκλείουν η Ουάσιγκτον να φτάσει έως το σημείο να ζητήσει την αλλαγή των όρων της Συνθήκης του Μοντρέ για τη διέλευση από τα Στενά. Επομένως, όσο η κρίση στον Καύκασο κλιμακώνεται και πλησιάζει ένας πραγματικός νέος Ψυχρός Πόλεμος, τόσο η θέση της Τουρκίας θα καθίσταται δυσχερέστερη.

«Η θέση της Τουρκίας, ευλογία ή κατάρα;», «Η κρίση της Γεωργίας περιορίζει την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας», «Σε δυσχερή θέση μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ», «Η Τουρκία κινείται με ανεπαρκή διπλωματία στον Καύκασο», είναι μερικοί τίτλοι από τις πολλές αναλύσεις σε διεθνή, αλλά και τουρκικά μέσα ενημέρωσης, που αναφέρονται στις επιπτώσεις που έχει για την Άγκυρα η ανάφλεξη στο νότιο Καύκασο.

Ενώ η Τουρκία βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει έκτατη σύνοδο κορυφής.Τι θέλουν άραγε να αποδείξουν οι Ευρωπαίοι στη ρωσική ηγεσία; Κυρώσεις ή πάγωμα των σχέσεων δεν θα υπάρξουν, το δήλωσαν ήδη ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Κουσνέρ και η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ, διότι η Ρωσία συνιστά όντως έναν πολύ σημαντικό εταίρο.

Επομένως η έκτακτη σύνοδος κορυφής των 27 για τη Γεωργία μπορεί να καταλήξει μόνον σε μία έκκληση ηθικού περιεχομένου, σε μια κοινή αποδοχή αρχών όπως η πολιτική ελευθερία, η διακήρυξη αλληλεγγύης κλπ. Όμως υπάρχει και ένα απλό μήνυμα προς τη Ρωσία: να μην λησμονεί ότι η ΕΕ είναι σημαντικός οικονομικός εταίρος της.

Δηλαδή δεν είναι μόνον η Δύση ανίκανη να απομονώσει τη Ρωσία, αλλά και η Ρωσία είναι ανίσχυρη να διαγράψει τη Δύση λόγω της τεχνολογικής εξάρτησής της (χρησιμοποιεί ακόμη σοβιετική τεχνολογία). Επομένως εδώ δημιουργούνται πραγματικές ευκαιρίες για την αναδόμηση των σχέσεων Ρωσίας – Δύσης.

Η Ελλάδα σαν πλήρες μέλος της ΕΕ δρα αποστασιοποιημένα και καλά κάνει, γιατί όπου χορεύουν οι ελέφαντες την πληρώνουν τα βατράχια.