Η Ευρώπη δείχνει τον δρόμο της εξόδου από την κρίση

Ο Σαρκοζί και ο Μπράουν δείχνουν στους Αμερικάνους τον δρόμο.

Τα τελευταία χρόνια, όταν η Wall Street άνθιζε, οι Αμερικανοί θεωρούσαν ότι η Ευρώπη προσφέρεται μόνο για διακοπές, όχι για οικονομικές καινοτομίες.

Το Λονδίνο παρέμενε βέβαια ένας χρηματοπιστωτικός πυρήνας, αλλά οι Αμερικανοί θεωρούσαν ότι όφειλε τη θέση του αυτή στα πετροδολάρια από τη Ρωσία και τον Κόλπο - και ότι, εν πάση περιπτώσει, αποτελούσε εξαίρεση σε μια Ευρώπη που κοιμόταν.

Τις τελευταίες εβδομάδες, όμως, η εικόνα αυτή έχει αλλάξει, καθώς έρχονται στο προσκήνιο τακτικές που ως τώρα οι Αμερικανοί τις θεωρούσαν ξεπερασμένες: μεγαλύτερη παρέμβαση του κράτους στην οικονομία, φορολογία στην κατανάλωση για να ενθαρρυνθεί η αποταμίευση και ένα ευρύτερο δίχτυ κοινωνικής προστασίας.

Όσο κι αν οι Ευρωπαίοι υστερούν στις οικονομικές καινοτομίες αποδείχθηκαν πολύ πιο ικανοί από τους Αμερικανούς στο να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της τελευταίας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Μπορεί να άργησαν να συνεννοηθούν, αλλά τελικά υιοθέτησαν ένα σχέδιο σωτηρίας των τραπεζών το οποίο μιμήθηκαν στη συνέχεια οι Αμερικανοί. Τις τελευταίες δεκαετίες, γινόταν ακριβώς το αντίθετο.

Πολλοί Ευρωπαίοι δεν αποφεύγουν τις θριαμβολογίες. «Ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός έχει καλύτερες προδιαγραφές για την αντιμετώπιση της κρίσης», έγραψε πρόσφατα η ολλανδική εφημερίδα Trouw.

«Η Ευρώπη απέδειξε ότι μπορεί να απαντήσει σε μια κρίση πιο γρήγορα από τις Ηνωμένες Πολιτείες», δηλώνει ο Λίον Μπρίταν, υπουργός Εσωτερικών επί πρωθυπουργίας Θάτσερ και πρώην ανώτατος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Οι Ηνωμένες Πολιτείες δυσκολεύτηκαν πολύ να φτάσουν σ' ένα βιώσιμο σχέδιο».

Άλλοι είναι πιο επιφυλακτικοί. Η γρήγορη απάντηση στην τελευταία κρίση δεν μπορεί να σβήσει μια μεγάλη περίοδο απραξίας, λέει ο Ζαν Πιζανί-Φερί, πρώην οικονομικός σύμβουλος της γαλλικής κυβέρνησης και νυν διευθυντής του ερευνητικού κέντρου Bruegel, στις Βρυξέλλες.

Η Ευρώπη εξακολουθεί να έχει μεγάλα προβλήματα, όπως υψηλή ανεργία και την πιθανότητα μιας παρατεταμένης ύφεσης. Το ερώτημα, έτσι, είναι αν η συντονισμένη δράση των τελευταίων ημερών σηματοδοτεί μια νέα πορεία ή αποτελεί μια εξαίρεση.

Σύμφωνα πάντως με τον Αντριου Μοράβτσικ, καθηγητή πολιτικής και διεθνών θεμάτων στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον, η μίμηση της ευρωπαϊκής προσέγγισης από τους Αμερικανούς θα έχει πολιτικές επιπτώσεις και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

(η αντιγραφή από τους New York Times παρακαλώ "Europe leads the way to the only exit")