Τι έγινε και τι έπρεπε να γίνει.

Νοέμβριος 1980. Κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας. Μαζική διαδήλωση. Η εργάτρια Σταματίνα Κανελλοπούλου, 21 ετών, πέφτει νεκρή, χτυπημένη από τα κλομπ των αστυνομικών, ενώ ο Κύπριος φοιτητής Ιάκωβος Κουμής, 26 ετών, σκοτώνεται από πυροβόλο όπλο. Η υπεσχημένη «εξονυχιστική έρευνα» και η «παραδειγματική τιμωρία των ενόχων» έμειναν λόγος κενός. Κανένας ένοχος δεν βρέθηκε, για να δοθεί έτσι το σήμα ατιμωρησίας προς τις δυνάμεις ασφαλείας. Έκτοτε, κάποιοι, φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί ζουν με το βάρος δύο αδικοχαμένων ψυχών· αλλά στη δική τους ψυχή δεν πρέπει να ήταν ιδιαίτερα μεγάλο το βάρος αυτό.

Νοέμβριος 1985. Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ. Εξάρχεια. Ο αστυνομικός Αθανάσιος Μελίστας σκοτώνει τον μαθητή Μιχάλη Καλτεζά η σφαίρα βρίσκει τον δεκαπεντάχρονο στο πίσω μέρος του κεφαλιού του. Ο υπερυπουργός Μένιος Κουτσόγιωργας παραιτείται «για λόγους ευθιξίας», αλλά η παραίτησή του δεν γίνεται αποδεκτή από τον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου· η ευθιξία πάντως ή υπάρχει ή δεν υπάρχει, δεν υπακούει σε κανένα νόμο σχετικότητας, δεν εξαρτάται από τη βούληση κανενός ανωτέρου. Ο Μελίστας καταδικάζεται πρωτοδίκως σε δυόμισι χρόνια φυλάκιση με αναστολή και στο εφετείο αθωώνεται. Το σήμα ατιμωρησίας ξαναδίνεται.

Δεκέμβριος 2008. Εξάρχεια. Ενας ειδικός φρουρός, που οι συνάδελφοί του τον αποκαλούν «Ράμπο», σκοτώνει τον μαθητή Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο η σφαίρα βρίσκει τον δεκαπεντάχρονο στο στήθος. Οι δεκάδες αυθόρμητες μαρτυρίες, στην τηλεόραση και στο Διαδίκτυο δεν επιτρέπουν στις δυνάμεις ασφαλείας να προωθήσουν το απαλλακτικό σενάριο του «αστυνομικού εν αμύνη» και του «βρασμού ψυχής». Οι αυτόπτες βεβαιώνουν ότι ο αστυνομικός εκτέλεσε εν ψυχρώ το παλικαράκι ύστερα από ασήμαντο φραστικό επεισόδιο και αμέσως έπειτα αποχώρησε μαζί με τον συνάδελφό του, αφήνοντάς το να ξεψυχάει. Ο υπερυπουργός Π. Παυλόπουλος και ο υφυπουργός Π. Χηνοφώτης υποβάλλουν την παραίτησή τους «για λόγους ευθιξίας». Ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής δεν αποδέχεται την παραίτησή τους· η ευθιξία ωστόσο υπάρχει ή δεν υπάρχει, δεν υπακούει σε κανέναν νόμο σχετικότητας.

Συγκλονισμένοι οι μαθητές από τον φόνο του αδελφού τους διαδηλώνουν την οργή τους. Με την πικρή γνώση ότι η φωνή τους δεν θα ακουστεί, καταθέτουν στον Αγνωστο Στρατιώτη λουλούδια και βιβλία, Αρχαία, Λογοτεχνία, Μαθηματικά, όσα διαβάζει ένα παιδί. Ανάμεσα στα βιβλία ίσως διακρίνουμε κι ένα αντίτυπο του Συντάγματος, με υπογραμμισμένα δύο σημεία:

• Αρθρο 2.1: «Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας».
  

• Αρθρο 5.2. «Όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους».

• Αυτό το «όλοι» το έχουν διπλά υπογραμμίσει οι μαθητές. Με αίμα.

• O Πορτοκάλογλου τραγουδά για «της μεταπολίτευσης βολεμένη γενιά».

Η αποτυχία της προετοιμασίας είναι προετοιμασία της αποτυχίας.Η κατάσταση που ζούμε δημιουργείται όταν υπάρχει ανισοκατανομή πλούτου, κοινωνική διάκριση και έλλειμμα παιδείας. Δυστυχώς φαίνεται ότι δεν φροντίσαμε αρκετά από το 1974 και μετά. Πρέπει να γίνει ριζεκτομή και αναθεώρηση προτύπων για να επιτευχθεί κοινωνική αφύπνιση από τον λήθαργο που βρισκόμαστε όλοι μας. Ελπίζω αυτές οι νύχτες να είναι το δήγμα του οίστρου που έπρεπε να δεχτούμε και να αναθεωρήσουμε τους ίδιους μας τους εαυτούς.
Ελπίζω ο πόλεμος που αναμένονταν από όλους, λόγω της οικονομικής κρίσης, να ήταν αυτός και να μην γίνει άλλος.

(με στοιχεία από αρθρογράφους της ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ)