Το φάσμα της επερχόμενης αναταραχής

Οι ταραχές του Δεκεμβρίου μπορεί να είχαν τη γνωστή αφορμή, αλλά προσέλαβαν διαστάσεις εξέγερσης, επειδή υπήρχε το ευνοϊκό κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό υπόστρωμα. Οι αιτίες της νεανικής αναταραχής όχι μόνο συνεχίζουν να υφίστανται, αλλά και παροξύνονται από τη διεθνή κρίση. Αυτό δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι θα έχουμε επανάληψη των «Δεκεμβριανών». Σημαίνει, όμως, ότι ο κάμπος είναι τόσο ξερός, που μία μικρή σπίθα μπορεί να προκαλέσει μεγάλη πυρκαγιά.

Οι πολίτες παρακολουθούν με έκδηλη ανησυχία μία κρίση, που απειλεί στην καλύτερη περίπτωση να επιδεινώσει την καθημερινότητά τους και στη χειρότερη να επιφέρει δραματική ανατροπή της. Ολα δείχνουν ότι από οικονομικής απόψεως τα χειρότερα είναι μπροστά κι όχι πίσω. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αυξάνονται οι πιθανότητες ενός κραχ, το οποίο θα πλήξει αυτά που οι άνθρωποι θεωρούν σταθερές στη ζωή τους: την εργασία, τη σύνταξη, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη κ.λπ. Η βαθμιαία αποσταθεροποίηση του κοινωνικού ιστού συντελείται σ' ένα περιβάλλον που έχει διαφοροποιηθεί ποιοτικά σε σύγκριση με το παρελθόν. Η Αθήνα -κι όχι μόνο- έχει μετεξελιχθεί σ' ένα πολυσύνθετο μητροπολιτικό κέντρο με αρκετά απροσπέλαστα επίπεδα. Η ολοένα και μεγαλύτερη δυσκολία έστω και περιστασιακής απασχόλησης του πολύ μεγάλου αριθμού λαθρομεταναστών, που ήδη φυτοζωούν στο περιθώριο, προσθέτει μία νέα διάσταση στο ήδη εκρηκτικό μίγμα.

Θα ήταν παράλειψη εάν δεν αναφέραμε την παράλληλη έξαρση αφενός της εγκληματικότητας όλων των βαθμίδων κι αφετέρου της τρομοκρατίας (υψηλής και χαμηλής έντασης). Και τα δύο φαινόμενα δεν είναι τέκνα της κρίσης, αλλά η έξαρσή τους σχετίζεται μ' αυτήν. Κατά πάσα πιθανότητα, μάλιστα, η αναμενόμενη όξυνση της κρίσης θα προκαλέσει περαιτέρω έξαρσή τους. Έξαρση της τρομοκρατίας, επειδή οι ένοπλες ομάδες θεωρούν ότι αντλούν από την κρίση ηθικοπολιτικό έρεισμα και ταυτοχρόνως επειδή η κρίση ωθεί κάποιους εξεγερμένους σε τέτοιες πρακτικές. Έξαρση της εγκληματικότητας, επειδή η κρίση τροφοδοτεί τον λούμπεν χώρο και διευκολύνει τη διολίσθηση στην παρανομία. Εάν οι τρομοκρατικές επιθέσεις δημιουργούν ένα κλίμα γενικής ανασφάλειας, οι κλοπές και οι ληστείες αντιπροσωπεύουν μία απτή και συγκεκριμένη απειλή για τους απλούς πολίτες.

Προς το παρόν, η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών δυσκολεύεται περισσότερο ή λιγότερο να τα βγάλει πέρα, αλλά δεν έχει εξωθηθεί στη ζώνη της απόγνωσης. Εάν η κρίση μετατρέψει μαζικά νοικοκυραίους σε απελπισμένους, η κοινωνική αναταραχή θα προσλάβει εκρηκτικές διαστάσεις, χωρίς προηγούμενο στη μεταπολεμική Ελλάδα. Ορισμένοι θα αναπολήσουν την εποχή, που το παιχνίδι το έκανε η οργανωμένη Αριστερά.

άρθρο του Σταύρου Λυγερού στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ