Φανταστείτε μια "μίνι" μονάδα παραγωγής ενέργειας, που κινείται από ...χωράφι σε χωράφι συγκεντρώνοντας πρώτη ύλη για να τη μετατρέψει επιτόπου σε ...κιλοβάτ. Ή ένα πλωτό πάρκο ανεμογεννητριών στη μέση του Αιγαίου Πελάγους, που τροφοδοτεί με ενέργεια από τον Αίολο νησιά μας!..... ή ακόμη και το πιο προχωρημένο να γίνουν οι βραχονησίδες μας στο Αιγαίο οι "μπαταρίες" του ενεργειακού μας ελλείματος.
Μπορεί οι παραπάνω εικόνες να θυμίζουν σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά θα μπορούσαν να γίνουν πραγματικότητα στην Ελλάδα μετά το 2015 , καθώς έχουν μπει ήδη στην αφετηρία, είτε ως ερευνητικά έργα είτε ως λεπτομερή σχέδια -επί χάρτου προς το παρόν, αλλά εφαρμόσιμα.
Ηδη, οι πρώτες κινητές μονάδες (αντιδραστήρες) παραγωγής θερμικής ενέργειας από βιομάζα με αεροποίηση, ισχύος 5 KW, δοκίμασαν τις "αντοχές" τους στα εργαστήρια του ΑΠΘ, ενώ τώρα ξεκίνησε η έρευνα για μία μεγαλύτερη (25 KW), στο πλαίσιο του έργου SMART-CHP του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE.
«Έστω μία μονάδα ‘’επίδειξης’’ θα είναι έτοιμη το 2012, ώστε ακολούθως να γίνει πιο μαζική παραγωγή, αναλόγως του ενδιαφέροντος που θα επιδειχθεί», επεσήμανε η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ, Αναστασία Ζαμπανιώτου, στο περιθώριο συνεδρίου που διοργάνωσαν στη Θεσσαλονίκη, το Εθνικό Κέντρο Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), η γαλλική πρεσβεία στην Αθήνα και το γαλλικό προξενείο.
Όπως εξήγησε κατά την εισήγησή της στην εκδήλωση, οι μονάδες παραγωγής ενέργειας από βιομάζα με αεροποίηση πρέπει να είναι μεγάλου μεγέθους για να είναι οικονομικά βιώσιμες και αποδοτικές. Ωστόσο, στην περίπτωση χωρών όπως η Ελλάδα, όπου "η πρώτη ύλη είναι αποκεντρωμένη σε διάφορα σημεία", μια μεγάλη κεντρική μονάδα θα είχε ασύμφορα υψηλό κόστος αποθήκευσης και μεταφοράς.
"Έτσι αποφασίσαμε να σχεδιάσουμε μια μικρή κινητή μονάδα που θα πηγαίνει ακόμη και στο χωράφι", σημείωσε, διευκρινίζοντας ότι οι ερευνητές δεν θα σταματήσουν στα 25 KW, αλλά στοχεύουν σε μονάδες μεγαλύτερης ισχύος. Πυρηνόξυλο (παραπροϊόν της ελιάς), υπολείμματα βάμβακος, αγριοαγκινάρα, καλαμιές και άλλα παραπροϊόντα μπορούν να αποτελέσουν την πρώτη ύλη για τις μονάδες, σύμφωνα με την κα Ζαμπανιώτου, που διευκρίνισε ότι στο έργο συμμετέχουν ακόμη εταιρίες, δήμοι και η περιφέρεια δυτικής Μακεδονίας.
"Αν καταφέρναμε να αξιοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα αγροτικά παραπροϊόντα στη Μακεδονία και τις υπόλοιπες αγροτικές περιοχές, τότε θα μπορούσαμε να αντικαταστήσουμε το 10% της ενέργειας που χρησιμοποιούμε σήμερα με ενέργεια από βιομάζα", σημείωσε η κα Ζαμπανιώτου.
Πλωτές ανεμογεννήτριες μεσοπέλαγα στο Αιγαίο
Στις παγωμένες θάλασσες της Νορβηγίας, κοντά στις ακτές, ο πανύψηλος άξονας μιας ανεμογεννήτριας, ύψους 65 μέτρων, τραβάει αμέσως το βλέμμα. Η βάση της μισοκρύβεται από τα κύματα: είναι η πρώτη πλωτή ανεμογεννήτρια σε εμπορική εφαρμογή και μπορεί να παράγει ενέργεια 2,3 MW. Κι αν οι νορβηγικοί άνεμοι μπορούν να αποδώσουν στο μέλλον ακόμη περισσότερη ενέργεια μέσω πλωτών ανεμογεννητριών, τα μελτέμια του Αιγαίου σίγουρα μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην ενεργειακή τροδοφοσία της Ελλάδας.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ), Γιάννη Αγαπητίδη, το σχέδιο πάνω στο οποίο δουλεύει το κέντρο διερευνά την εγκατάσταση πλωτών γεννητριών μεσοπέλαγα του Αιγαίου. Φυσικά, το όλο εγχείρημα είναι σύνθετο και παρουσιάζει σημαντικές τεχνικές δυσκολίες -από τα φυσικά φαινόμενα μέχρι το κόστος μεταφοράς της παραγόμενης ενέργειας- αλλά η υλοποίησή του δεν βρίσκεται χρονικά τόσο μακριά όσο θα φανταζόταν κάποιος. "Πιστεύω ότι μετά το 2015 θα μπορούμε να δούμε κάτι τέτοιο", σημείωσε ο κ.Αγαπητίδης. Πρόσθεσε ότι, αν οι πλωτές ανεμογεννήτριες γίνουν, η συνεισφορά τους στο ενεργειακό ισοζύγιο της Ελλάδας θα είναι αρκετά σημαντική.
Πάντως, οι πλωτές ανεμογεννήτριες δεν είναι η μόνη εξέλιξη που κομίζει η επόμενη δεκαετία σε επίπεδο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Οπως τόνισε στο συνέδριο ο κ.Αγαπητίδης, μέχρι το 2020, τα φωτοβολταϊκά συστήματα (PV) θα έχουν προχωρήσει τόσο τεχνολογικά, ώστε ένα πάνελ θα παράγει μέχρι και 30 φορές την ενέργεια που δαπανήθηκε για την κατασκευή του! Στην επόμενη δεκαετία θα δούμε πιθανότατα "φωτοβολταϊκά τρίτης γενιάς, ακόμη και από οργανικά υλικά"!